NEGRΟPONTE POLITICO: 2020

Παρασκευή 25 Δεκεμβρίου 2020

ΕΥΧΕΣ ΑΠΟ ΤΟ NEGROPONTE POLITICO

Σάββατο 19 Δεκεμβρίου 2020

Η νέα γεωπολιτική της ενέργειας

Άρθρο του Χάρη Δούκα, Γραμματέας Τομέα Ενέργειας Κινήματος Αλλαγής στο «Βήμα της Κυριακής»:

Έχουν περάσει 5 χρόνια από τη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή και η παγκόσμια προσπάθεια μετάβασης από τα ορυκτά καύσιμα στην καθαρή ενέργεια επιταχύνεται. Η Ευρώπη πρωτοστατεί, θέλοντας να γίνει η πρώτη κλιματικά ουδέτερη (μηδενικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου) ήπειρος μέχρι το 2050. Η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα ακολουθούν, ανακοινώνοντας πως θα μηδενίσουν τις εκπομπές άνθρακα έως το 2050, ενώ η Κίνα δεσμεύτηκε να το καταφέρει πριν από το 2060.

Κοινότητα, τοπικότητα και παγκοσμιοποίηση. Το δίδαγμα της πανδημίας.

Του Raghuram Rajan, (Ραγκουράμ Ρατζάν)

Καθηγητή Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο,

Booth School of Business

Στην εσωτερική θεώρηση της φιλελεύθερης κοινωνίας, που προϋποθέτει τις ελεύθερες αγορές και ανταγωνισμό, καθώς και στο δημόσιο τομέα, η συμμόρφωση με τις συμβάσεις και η προστασία των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας είναι οι δύο μοναδικοί πυλώνες που είναι πραγματικά απαραίτητοι για την ορθή λειτουργία της.

Όμως, όπως γνωρίζουν πολλοί στο κοινό, αυτή η άποψη - η οποία ήταν η κυρίαρχη άποψη σε πολλές από τις συζητήσεις του 20ου αιώνα - αγνοεί τον σημαντικότατο τρίτο πυλώνα, δηλαδή την κοινότητα και τις διάφορες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, οι οποίες, τόσο άμεσα όσο και μέσω των δημοκρατικών μηχανισμών διασφαλίζουν ότι η αγορά και το κράτος λειτουργούν προς όφελος της πλειοψηφίας του πληθυσμού. Και όταν συμβαίνει αυτό, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού υποστηρίζει το σύστημα. Σε κάποιο βαθμό, η κακουχίες, η δυσαρέσκεια στο σύστημα, κατά τη γνώμη μου, υπάρχει επειδή η κοινότητα έχει αποδυναμωθεί σε σχέση με το ρόλο της αγοράς και του κράτους, αφήνοντας ένα κενό που πρέπει να γεμίσει εάν θέλουμε να είμαστε ξανά ικανοποιημένοι με μια ελεύθερη κοινωνία.

Η τηλεργασία και το δικαίωμα αποσύνδεσης από την εργασία

Του Γιώργου Μουλκιώτη

Αναδημοσίευση από εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ" (8.12.2020)

Αναμφίβολα, η πανδημία του κορωνοϊού αλλάζει ριζικά τον κόσμο της εργασίας, επιταχύνοντας τους ρυθμούς επιβολής της τηλεργασίας. Κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης της πανδημίας, η εργασία από το σπίτι αντιμετωπίστηκε από όλους ως μια πιο ασφαλής και βολική «λύση». Επιβλήθηκε, τόσο για την προστασία των εργαζομένων όσο και για την αναπλήρωση των συμβάσεων εργασίας που τέθηκαν σε αναστολή.

Η επιστροφή των ΗΠΑ στη Συμφωνία για το Κλίμα μετά την εκλογή Μπάιντεν ισχυροποιεί σημαντικά την πράσινη συμμαχία, αλλά η πλέον κρίσιμη εξέλιξη δείχνει να έρχεται από το σκοτεινό τούνελ της πανδημίας. Η παγκόσμια συνεργασία για την αντιμετώπιση του κοινού εχθρού αποτελεί μείζον κεκτημένο και μια ανάλογη συνεργασία είναι η λυδία λίθος στο μέτωπο της κλιματικής αλλαγής. Οι οιωνοί φαίνονται καλύτεροι από ποτέ τα τελευταία χρόνια, αλλά η απόσταση που μας χωρίζει από τους στόχους που πρέπει να επιτευχθούν μέχρι το 2050 είναι τεράστια καθώς:

Προς τα πού οδεύει ο κόσμος της εργασίας;

Του Γιώργου Μουλκιώτη,

Δικηγόρου, Βουλευτή Βοιωτίας του Κινήματος Αλλαγής

Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών, 29.11.2020

Η πανδημία του κορωνοϊού είναι ίσως η πιο σοβαρή κρίση δημόσιας υγείας που έχει βιώσει ο κόσμος τον τελευταίο αιώνα, η οποία έχει φέρει ανατροπές χωρίς προηγούμενο και στον κόσμο της εργασίας.

Κωνσταντίνα Αντερριώτη

Αναδημοσίευση από: https://thecaller.gr/ 01/12/2020

Οι συνεχείς αντικρουόμενες και αλληλοαναιρούμενες δηλώσεις των Υπουργών, από την πρώτη στιγμή της πανδημίας έκανε ολοφάνερο ότι η Κυβέρνηση δεν διέθετε σχέδιο για ασφαλές άνοιγμα.

Το Κίνημα Αλλαγής με προτάσεις και έχοντας πλήρη συνείδηση της ευθύνης που τα πολιτικά κόμματα πρέπει να διαθέτουν και σε ευθυγράμμιση με την αντίληψη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ζητούσαμε μαζικά τεστ.

Ψηφιακός μετασχηματισμός στο νέο περιβάλλον λιανικής

Αντώνης Ζαίρης

Οι βιτρίνες και οι προθήκες των μεγάλων εμπορικών κέντρων και πολυκαταστημάτων λιανικής προσέφεραν και συνεχίζουν να προσφέρουν ,στην εποχή του Covid 19, ένα περιβάλλον ηδονικής κατανάλωσης για τους πελάτες τους που υποκινούσε συμπεριφορές και διέγειρε ερεθίσματα με αποτέλεσμα κάποια στιγμή όλα αυτά να εκδηλώνονται σε συμπεριφορά αγοράς και αύξηση της ζήτησης.

Ενεργειακή μετάβαση με δημοκρατία

Πέτρος Ζούνης

06 Οκτωβρίου, 2019

https://www.epohi.gr/

Η σύσταση και λειτουργία των Ενεργειακών Κοινοτήτων (Ε.Κοιν.), όπως θεσπίστηκαν με το νόμο 4513/2018, αποτελεί μια ολοκληρωμένη παρέμβαση μέσω της Κοινωνικής Οικονομίας στον τομέα της ενέργειας. Προωθείται ο θεσμός της κοινωνικής οικονομίας και ταυτόχρονα δι’ αυτής προάγεται η ενεργειακή αειφορία και η καινοτομία στην παραγωγή ενισχύοντας τη διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και της αυτοπαραγωγής, τη μείωση του ενεργειακού κόστους για νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, την αποθήκευση, διανομή και προμήθεια ενέργειας, τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας στην τελική χρήση σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας. Όλα αυτά ενταγμένα στο πνεύμα των ευρωπαϊκών κατευθύνσεων.

Ελευθέριος Τζιόλας

20 Ιουλίου 2019, https://slpress.gr/

Στη συζήτηση που αφορά τις ΑΠΕ, είναι εξαιρετικά σημαντικό να τονίσουμε ότι αυτές μπορούν να συνδυασθούν με νέους, πρωτόγνωρους τρόπους ιδιοπαραγωγής και εξελίσσοντας σταδιακά ένα νέο ενεργειακό -κοινωνικό περιβάλλον, της ενεργειακής δημοκρατίας. Σημειώνουμε ενδεικτικά ότι στη Γερμανία το 42% της εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ ανήκει στα νοικοκυριά και τους αγρότες και μόνο το 5,4% στις τέσσερις μεγάλες ενεργειακές επιχειρήσεις. Ο νέος θεσμός που παρέχει αυτές τις νέες δυνατότητες, αντιμετωπίζοντας, μεταξύ άλλων και την ενεργειακή φτώχεια είναι οι ενεργειακές κοινότητες (ν.4513/18).

Πλαστά διλήμματα στο πλαίσιο της ενιαίας αγοράς – Ο λόγος για Ενεργειακό Μάαστριχ

της Βάνας Σφακιανάκη*-21 Μαρτίου, 2017, https://edromos.gr/

Πρόκειται για ένα δίλημμα, που φέρνει σε αντιπαράθεση πολίτες και συλλογικότητες, παρά το γεγονός ότι με τους όρους που συζητείται, είναι ολωσδιόλου πλαστό.

Ας το δούμε μέσα από δύο τοποθετήσεις, του Παντελή Κάπρου και του Γιώργου Σταθάκη, που δημοσιεύθηκαν τις τελευταίες μέρες στον γνωστό ενεργειακό ιστότοπο energypress.gr.

Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στη Νέα Κανονικότητα .

Χάρης Δούκας

Αναπληρωτής Καθηγητής

στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών

και Μηχανικών Υπολογιστών

στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής 31/05/2020

Η πανδημία του κορωνοϊού ανάγκασε ολόκληρες χώρες να μπουν σε καθολικά μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας, με τις επιχειρήσεις, τη βιομηχανία και τις μετακινήσεις να μειώνονται σημαντικά προκειμένου να αποφευχθεί η περαιτέρω διάδοση του ιού.

* Άλκης Καφετζής,

Υπεύθυνος εκστρατείας για το θαλάσσιο περιβάλλον

Ελληνικό γραφείο Greenpeace

Τι καθιστά ένα έργο μοχλό ανάπτυξης; Αρκεί η απορρόφηση μεγάλων ευρωπαϊκών κονδυλίων και η προσέλκυση ξένων επενδυτών; Είναι όλα καλώς καμωμένα αρκεί να κοπεί εορταστικά η κορδέλα των εγκαινίων; Δεν χρειάζεται να μας νοιάζει τίποτα άλλο παρά μόνο τα νούμερα, οι δείκτες και η τήρηση της νομιμότητας; Δεν θα έπρεπε. Θα έπρεπε να μας νοιάζει η ουσία.

Εργασία που δημιουργεί αξία. Εδώ είναι η πραγματική φάση 2

Άρθρο του Paolo Venturi, Διευθυντή της AICCON, που δημοσιεύτηκε στο Corriere Buone Notizie.

Ο διορισμός των μελών της ειδικής ομάδας που είναι υπεύθυνοι για τον προγραμματισμό της πολυαναμενόμενης «φάσης 2» μας επαναφέρει στο μέλλον και ανοίγει μια νέα φάση: μια σεζόν κατά κάποιο τρόπο πολύ πιο περίπλοκη από την προηγούμενη. Για ορισμένους "η μετάβαση" πρέπει να είναι σύντομη και προδρομική σε ένα γρήγορο άνοιγμα (αυτή είναι η θέση εκείνων που βλέπουν καθαρά το φως στο κάτω μέρος της σήραγγας), για άλλους, η μετάβαση θα είναι μακρά και θα απαιτήσει λύσεις που θα ρυθμίσουν ριζικά τη δική μας συνύπαρξη (αυτή είναι η θέση εκείνων προτείνουν να εφοδιάσουμε τη σήραγγα).

Άρθρο του Riccardo Maiolini, του Πανεπιστημίου John Cabot και του Paolo Venturi, διευθυντή της AICCON που δημοσιεύθηκε στο StartupItalia.

Απόδοση από τα ιταλικα: Δημήτρης Κατσούλης

Διαφορετικοί παράγοντες, με διαφορετικές και συμπληρωματικές δεξιότητες και ικανότητες, που γίνονται πρωταγωνιστές ενός δικτύου για μια κοινή αιτία: να βρουν νέες λύσεις στις κοινωνικές ανάγκες χάρη σε μια μετασχηματιστική και κοινή αλλαγή που έχει την διαφορετικότητα ως «οδηγός». Αυτό, εκτός από τον ορισμό της κοινωνικής καινοτομίας, θα μπορούσε επίσης να είναι η ιστορία του τι συμβαίνει αυτές τις μέρες, η περιγραφή των λύσεων που αναδύονται από κάτω για να ανταποκριθούμε στο σοκ που προκαλεί η πανδημία.

Μην δοκιμάζετε.. Να κάνετε ή να μην κάνετε

Δεν μπορούμε με κανέναν τρόπο να επιστρέψουμε, αλλά πρέπει να σκεφτούμε με καθαρό νου, πρωταγωνιστές του "σήμερα" για να μάθουμε πώς να είμαστε καλύτεροι αύριο. Σήμερα καθορίζονται τα σενάρια: οι ανάγκες και οι απαντήσεις που γνωρίζουμε, υπό το πρίσμα της κοινωνικής απόστασης στην οποία υποβάλλονται, δημιουργούν χώρο για νέες ανάγκες και νέες λύσεις και απαιτούν να επανεξετάσουμε τα πρότυπα που γνωρίζουμε καλά. Αυτή είναι η ώρα για όλους τους παίκτες- παλιούς και νέους - να βρουν το ρόλο τους, να συμμετάσχουν στην αλλαγή και να κάνουν κοινωνική καινοτομία.

Ο άνθρωπος: η προστιθέμενη αξία στην καινοτομία

Αν η κοινωνική καινοτομία σημαίνει την παροχή απαντήσεων σε ανθρώπους και τις ανάγκες τους, οι άνθρωποι μπορούν να είναι μόνο η προστιθέμενη αξία της καινοτόμου διαδικασίας. Για το σκοπό αυτό, ένας καινοτόμος παράγοντας πρέπει να προσθέσει, όχι να αφαιρέσει, αυτό που είναι ανθρώπινο σε κάθε οργανισμό. Μέσα σε αυτό το όραμα, οι τεχνολογίες πρέπει να θεωρηθούν ως ένα quid pluris, μια ώθηση για την αύξηση των δεξιοτήτων και των δυνατοτήτων των ανθρώπων.

Όπως στην περίπτωση του Συνεταιρισμού Koinè που έχει καινοτομήσει την υπηρεσία του δημιουργώντας ακουστικά βιβλία για τους ηλικιωμένους στη Rsa μαζί (δημιουργώντας το κανάλι "Nonna Radio") και επαναλαμβάνοντας τον ίδιο τύπο υπηρεσίας για τα παιδιά που μένουν στο σπίτι (ανάγνωση βιβλίων, επινόηση μύθων, παιχνίδι μουσικά όργανα, που προτείνουν παιχνίδια για γονείς και παιδιά). Ή το «Εύκολο σχολείο» που έχει καταστήσει διαθέσιμο, με λίγα απλά βήματα και χάρη σε μια ομάδα εμπειρογνωμόνων, ένα σύστημα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και εκπαίδευσης.

COVID-19: Χάραξη πολιτικών για μια νέα εποχή

Του Γιώργου Μουλκιώτη

Αναδημοσίευση από: https://www.koutipandoras.gr/

Σίγουρο είναι ότι το 2020 θα καταγραφεί στα βιβλία της ιστορίας ως η χρονιά τεκτονικών αλλαγών στην ανθρωπότητα. Η εξάπλωση του νέου κορονοϊού (COVID-19) έχει θέσει τις οικονομίες και τις αγορές εργασίας παγκοσμίως σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Το δραστικό και σχετικά απότομο «πάγωμα» κάθε οικονομικής δραστηριότητας αποτελεί μια εντελώς νέα πρόκληση. Οι σοβαρές επιπτώσεις στο παγκόσμιο εμπόριο και στην εργασία, οδηγούν σε μια πρωτόγνωρη ύφεση. Η κρίση του νέου κορονοϊού (COVID-19) δεν είναι πλέον μόνο μια παγκόσμια κρίση στο χώρο της Υγείας, αλλά έχει τεράστιο αντίκτυπο στη συνολική λειτουργία του ανθρώπινου γένους.

Ο «μαύρος θάνατος» που ερήμωσε τη γη

Αναδημοσίευση από: https://www.documentonews.gr/ 4.04.2020

Βασιλική Λάζου

Μια από τις διαδεδοµένες εικόνες στη µεσαιωνική Ευρώπη τον καιρό της πανούκλας ήταν η συνάντηση τριών καλοντυµένων νεαρών µε τρεις νεκρούς σε φάση αποσύνθεσης.

Ο κορωναϊός και ο επείγον χαρακτήρας μιας οικονομικής μεταρρύθμισης

Από τον Paolo Raimondi

Αναδημοσίευση από Sputnik Italia

Σε μια εποχή που η πανδημία του κοροναϊού επιβάλλει αναδιοργανώσεις και όρια συμπεριφοράς στον πολίτη και στους πολιτικούς, κοινωνικούς και οικονομικούς θεσμούς των διαφόρων χωρών, είναι σοβαρό και απαράδεκτο να συμπεριφέρεται ανεύθυνα η Οικονομία της Αγοράς. Ακριβώς όπως έκανε πάντα πριν και μετά τη μεγάλη κρίση του 2008.

Είναι παραπλανητικό να αποδοθεί η ευθύνη για τις συνεχιζόμενες οικονομικές κρίσεις μόνο σε κοροναϊούς. Η πανδημία ισοδυναμεί με ένα καταστροφικό γεωπολιτικό γεγονός που μπορεί να προκαλέσει μια νέα και επικίνδυνη κρίση σε μια ήδη επισφαλή κατάσταση.

Τα τελευταία 10 χρόνια το συνολικό οικονομικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα έχει επιδεινώσει την κατάσταση του σε όλους τους τομείς. Σε σχέση με το παγκόσμιο και το περιφερειακό ΑΕΠ, τα δημόσια και εταιρικά χρέη ιδιωτικών εταιρειών δυστυχώς αυξήθηκαν σημαντικά.

Διάφορες οικονομικές φούσκες, ιδίως στις ΗΠΑ, αλλά και αλλού, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, έχουν αυξηθεί. Πρόκειται για εξωχρηματιστηριακά παράγωγα και φούσκες υποθηκών ακινήτων, για την αγορά αυτοκινήτων και γενικά για τα χρέη των καταναλωτών, ακόμη και για τα δάνεια σπουδαστών. Ακόμα και το χρηματιστήριο της Wall Street και, σε μικρότερο βαθμό, τα άλλα, έχει αυξηθεί δραματικά, με αδικαιολόγητο τρόπο και σε καμία περίπτωση ανάλογο με την πραγματική απόδοση των εισηγμένων εταιρειών.

Η οικονομία στην εποχή της κλιματικής αλλαγής

του Paolo Raimondi***

Αναδημοσίευση από Sputnik Italia

Η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS) στη Βασιλεία δημοσίευσε μια έκθεση με τίτλο “The Green Swan” o «Πράσινος Κύκνος». Οι κεντρικές τράπεζες και η χρηματοπιστωτική σταθερότητα στην εποχή της κλιματικής αλλαγής.

Η μελέτη αναλύει τους δεσμούς μεταξύ των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και της οικονομίας και λέει ότι οι συνέπειες της αποκαλούμενης υπερθέρμανσης του πλανήτη θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια νέα μορφή συστημικού χρηματοοικονομικού κινδύνου.

Σήμερα, οι αξίες των περιουσιακών στοιχείων, των πιστώσεων και των επενδύσεων δεν αξιολογούνται σωστά επειδή δεν λαμβάνονται δεόντως υπόψη οι κίνδυνοι που ενυπάρχουν στην κλιματική αλλαγή. Θα υπάρξουν, για παράδειγμα, ζημίες που δεν καλύπτονται επαρκώς από την ασφάλιση, καθώς τα μοντέλα τους αγνοούν την οικολογική διάσταση των επενδύσεων.

Συνεπώς, αν οι κυβερνήσεις εφαρμόσουν αυστηρότερους κανόνες για τις εκπομπές CO2, οι σχετικές τιμές των "καφέ" περιουσιακών στοιχείων σε σύγκριση με τις "πράσινες" θα πρέπει να αναθεωρηθούν αντικειμενικά.

Το µέλλον της εργασίας και οι εναλλακτικές προοπτικές: Μεταξύ ουτοπίας και δυστοπίας

Απόσπασμα από:

Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΗΝ 4Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

Κώστας Φωτάκης

Καθηγητής Φυσικής Πανεπιστημίου Κρήτης & τ. Πρόεδρος του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας - ΙΤΕ Αναπληρωτής Υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας, ΥΠΠΕΘ

Αλέξανδρος Σελίµης

Δρ. Φυσικής Πανεπιστημίου Κρήτης Ειδικός Επιστημονικός Συνεργάτης Τομέας Έρευνας και Καινοτομίας, ΥΠΠΕΘ

Το µεγαλύτερο µέρος της διεθνούς αλλά και της (περιορισµένης) εγχώριας βιβλιογραφίας διατείνεται πως µε τις κατάλληλες προϋποθέσεις (επάρκεια ειδικευµένου εργατικού δυναµικού και µετασχηµατισµός του επιχειρηµατικού προτύπου), η αύξηση της παραγωγικότητας και η κοινωνική ευηµερία είναι εξασφαλισµένες. Οι προβλέψεις, άµεσες και µεσοπρόθεσµες, είναι εντυπωσιακές όσον αφορά τις δυνατότητες που διανοίγονται για την ανθρωπότητα. Η εικόνα που φιλοτεχνείται θυµίζει τη φιλόδοξη θεωρία του Kuznets (1955), σύµφωνα µε την οποία οι εισοδηµατικές ανισότητες πράγµατι θα µειώνονται αυτόµατα στις προηγµένες φάσεις της καπιταλιστικής ανάπτυξης, όποιες κι αν είναι οι ακολουθούµενες πολιτικές ή τα χαρακτηριστικά κάθε χώρας, ώσπου να σταθεροποιηθούν σε ένα ανεκτό επίπεδο. Πρόκειται για µια θεωρία που απευθυνόταν σε έναν κόσµο ενθουσιασµένο µε την «Ένδοξη Τριακονταετία» (1945 – 1975): Αρκεί να έχουµε υποµονή, να περιµένουµε λίγο, και η ανάπτυξη θα είναι προς όφελος όλων («Growth is a rising tide that lifts all boats»). Μόνο που το λίγο, στην περίπτωση της 4ΒΕ, µπορεί να διαρκέσει αρκετές γενιές …

Με βάση πρόσφατα δεδοµένα, το διαδεδοµένο νεοφιλελεύθερο επιχείρηµα πως η ευηµερία των επιχειρήσεων είναι ευθέως ανάλογη µε τη δηµιουργία θέσεων εργασίας και την ευηµερία της κοινωνίας ως συνόλου, αποδυναµώνεται. Ήδη προβλέπεται ότι στα επόµενα πέντε χρόνια θα χαθούν πάνω από πέντε εκατοµµύρια θέσεις εργασίας στις δεκαπέντε πιο αναπτυγµένες και ανερχόµενες οικονοµίες του κόσµου. Οι µεγαλύτερες επιπτώσεις αναµένονται στα επαγγέλµατα που απαιτούν λιγότερη εξειδίκευση: στις οργανωτικές δουλειές γραφείου, στην παραγωγή, τις κατασκευές και την εξόρυξη .

Ο ρόλος της Ελλάδας στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση

Απόσπασμα από:

Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΗΝ 4Η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

Κώστας Φωτάκης

Αλέξανδρος Σελίµης

Δρ. Φυσικής Πανεπιστημίου Κρήτης Ειδικός Επιστημονικός Συνεργάτης Τομέας Έρευνας και Καινοτομίας, ΥΠΠΕΘ

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΕΔΩ

4.Ο ρόλος της Ελλάδας στην 4ΒΕ

Στο κεφάλαιο αυτό περιγράφεται η αφετηριακή θέση της Ελλάδας ενόψει της 4ΒΕ και σκιαγραφούνται δράσεις και πρωτοβουλίες πολιτικής που προτείνεται να αναληφθούν για την προσαρµογή της χώρας στις νέες συνθήκες στο πλαίσιο της συνολικότερης αναπτυξιακής στρατηγικής.

4.1.Πού βρισκόµαστε

Η ελληνική κοινωνία εξέρχεται από µια πολυετή κρίση που υπήρξε, µεταξύ άλλων, αποτέλεσµα της έλλειψης σαφούς αναπτυξιακού προσανατολισµού, σε συνδυασµό µε την αποβιοµηχάνιση, την επίταση των κοινωνικών ανισοτήτων και τις έντονες περιφερειακές ανισορροπίες. Το πρόβληµα της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονοµίας επιδεινώθηκε από την κυριαρχία ενός στρεβλού µοντέλου.

Σήµερα, µετά την εφαρµογή ενός εκτεταµένου προγράµµατος δηµοσιονοµικών και διαρθρωτικών µεταρρυθµίσεων, η Ελλάδα είναι η 20ή οικονοµία της Ευρώπης και η 53^η παγκοσµίως, µε προβλεπόµενο ρυθµό αύξησης του πραγµατικού ΑΕΠ 2% για το 2018 και µε τη συµβολή των τοµέων της βιοµηχανίας και της µεταποίησης στη διαµόρφωση του ΑΕΠ να αντιστοιχεί στο 16,33% και 9,87% αντίστοιχα για το 2016 .

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΖΟΠΟΥΝΙΔΗΣ*,

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ**,

ΙΩΑΝΝΑ ΑΤΣΑΛΑΚΗ***

Αναδημοσίευση από "Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ" 06.08.2018

Η αντικατάσταση των εργαζομένων από μηχανές θα μπορούσε να επιδεινώσει το χάσμα μεταξύ των μισθών των εργαζομένων και των χρημάτων που εισέρχονται σαν αποπληρωμή μέρους της αρχικής επένδυσης.

Οπως και στις προηγούμενες επαναστάσεις που προηγήθηκαν, η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση έχει τη δυνατότητα να αυξήσει τα παγκόσμια επίπεδα εισοδήματος και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής σε όλο τον κόσμο. Μέχρι σήμερα, οι καταναλωτές που έχουν αποκτήσει τα μέγιστα από το ψηφιακό κόσμο, είναι αυτοί που μπορούν να αντεπεξέλθουν οικονομικά και να έχουν πρόσβαση σε αυτόν. Η τεχνολογία έχει καταστήσει δυνατό τα νέα προϊόντα και υπηρεσίες να αυξάνουν την αποτελεσματικότητα και τη χαρά της προσωπικής μας ζωής. Ηδη η εξέλιξη της τεχνολογίας και η διεύρυνση του διεθνούς εμπορίου μεταξύ των ανοιχτών οικονομιών έχουν μειώσει το παγκόσμιο ποσοστό φτώχειας από 37%, που ήταν το 1990, σε 9% το 2015.

Η ανθρωπότητα έχει κατορθώσει σημαντικά επιτεύγματα τα τελευταία 100 χρόνια. Μία από τις δραστηριότητες της επιστήμης της πρόβλεψης είναι η διάγνωση των μελλοντικών ευκαιριών και των κινδύνων που θα εμφανιστούν. Τα πάντα γύρω μας αλλάζουν συνεχώς, κυρίως λόγω των νέων τεχνολογιών. Σήμερα βρισκόμαστε στην τέταρτη τεχνολογική επανάσταση, που θα αλλάξει ριζικά τον τρόπο που ζούμε, εργαζόμαστε, επιχειρούμε και σχετιζόμαστε ο ένας με τον άλλον. Πρέπει να προετοιμαστούν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη της παγκόσμιας κοινότητας, από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα έως την ακαδημαϊκή κοινότητα και τους απλούς πολίτες.

Απόσπασμα από: Κοινωνική οικονομία και κοινωνική επιχειρηματικότητα

Οδηγός για την Κοινωνική Ευρώπη

Τεύχος 4

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Γενική Διεύθυνση Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Κοινωνικής Ένταξης

Το χειρόγραφο ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2013

Ο παρών οδηγός συντάχθηκε από το Euricse (European Research Institute on Cooperative

and Social Enterprises – Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Έρευνας για τις Συνεργατικές και Κοινωνικές

Επιχειρήσεις) και τις υπηρεσίες της Επιτροπής. Ιδιαίτερη συμβολή στο έργο είχαν ο καθηγητής Carlo Borzaga, ο Gianluca Salvatori, ο Riccardo Bodini και η ανώτερη ερευνήτρια Giulia Galera, με την πολύτιμη στήριξη και συνεισφορά του Gerhard Bräunling.

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟΝ ΟΔΗΓΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ τ. 4 ΕΔΩ

Δημόσιες πολιτικές για την κοινωνική οικονομία και την κοινωνική επιχειρηματικότητα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7

Τα οφέλη που αποφέρουν στην κοινωνία οι οργανισμοί κοινωνικής οικονομίας έχουν αναγνωριστεί από τις κυβερνήσεις σε ευρωπαϊκό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Σε κάποιες περιπτώσεις, ειδικές στρατηγικές και προγράμματα υποστήριξης παρείχαν το σχετικό έναυσμα και τις κατάλληλες διευκολύνσεις.

Αρκετά συχνά, η υποστήριξη της δημιουργίας και της ανάπτυξης κοινωνικών επιχειρήσεων έχει επιτρέψει στις δημόσιες πολιτικές να αντιμετωπίσουν την πρόκληση της απασχόλησης, καθώς και άλλες κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις, με πιο αποδοτικό και αποτελεσματικό τρόπο από ό,τι αν βασίζονταν αποκλειστικά στον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα, επιτυγχάνοντας, κατά συνέπεια, μεγαλύτερη αξία για τα χρήματα των φορολογουμένων.

Αυτό το κεφάλαιο επανεξετάζει κάποιες από τις σημαντικότερες δημόσιες πολιτικές υποστήριξης της κοινωνικής οικονομίας και των κοινωνικών επιχειρήσεων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6

Η απάντηση της κοινωνικής οικονομίας και επιχειρηματικότητας στις αναδυόμενες κοινωνικές ανάγκες

Στην αρχή αυτού του οδηγού υποστηρίξαμε ότι η κοινωνική οικονομία και οι κοινωνικές επιχειρήσεις διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη ενός έξυπνου, διατηρήσιμου και χωρίς αποκλεισμούς προτύπου κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης, βασιζόμενου σε έναν σύγχρονο καταμερισμό ρόλων και ευθυνών ανάμεσα στην αγορά, το κράτος, τον «τρίτο τομέα» και τα μεμονωμένα άτομα.

Είδαμε επίσης ότι οι οντότητες της παραδοσιακής κοινωνικής οικονομίας, οι νεότερες κοινωνικές επιχειρήσεις, οι κοινωνικά υπεύθυνοι καταναλωτές, οι αποταμιευτές, οι χρηματοδότες και οι κερδοσκοπικές εταιρείες έχουν ένα κοινό στοιχείο: την έμφαση σε κοινωνικές αξίες και τη μέριμνα για την ύπαρξη θετικού αντικτύπου στην ευημερία και την οικονομική ανάπτυξη της κοινωνίας.

Προτού εξετάσουμε πώς μπορεί να εξελιχθεί μελλοντικά ο ρόλος όλων των παραγόντων και των τάσεων που περιγράφηκαν στα προηγούμενα κεφάλαια, είναι χρήσιμη μια σύνοψη των σχέσεων της κοινωνικής οικονομίας και των κοινωνικών επιχειρήσεων με άλλους παράγοντες της αγοράς, το κράτος και τους ιδιώτες, καθώς και κατά πόσον οι

δραστηριότητές τους είναι μοναδικές.

Πρώτη σημαντική απόρροια των δραστηριοτήτων των οργανισμών κοινωνικής οικονομίας και των κοινωνικών επιχειρήσεων είναι η συμβολή τους στην αύξηση και τη διαφοροποίηση της προσφοράς υπηρεσιών σε οικογένειες και ιδιώτες. Λόγω της εκ των κάτω φύσης τους, αυτοί οι οργανισμοί μπόρεσαν να προσδιορίσουν τις αναδυόμενες ανάγκες και να αναπτύξουν κατάλληλες απαντήσεις, συχνά χωρίς την υποστήριξη του δημόσιου τομέα. Σταδιακά, οι δραστηριότητες αυτών των οργανισμών συχνά έτυχαν της αναγνώρισης και της στήριξης του κράτους και μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις, εντάχθηκαν και στο δημόσιο σύστημα πρόνοιας. Αυτό συνέβη, παραδείγματος χάριν, με τους ιταλικούς κοινωνικούς συνεταιρισμούς, οι οποίοι ξεκίνησαν ως εθελοντικές οργανώσεις και έχουν πλέον συγχωνευθεί πλήρως στο σύστημα πρόνοιας, όπως και με τις υπηρεσίες κατ’ οίκον περίθαλψης στη Σουηδία, οι οποίες αρχικά καθιερώθηκαν από τον Ερυθρό Σταυρό πριν από πάνω από έναν αιώνα, και σήμερα αποτελούν νομικό δικαίωμα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

Ορισμός της κοινωνικής επιχείρησης

Εν μέρει παράλληλα και εν μέρει εντός του κόσμου των οργανισμών κοινωνικής οικονομίας, οι κοινωνικές επιχειρήσεις αναδείχθηκαν τα τελευταία χρόνια ως ένα νέο και πολύ σημαντικό φαινόμενο, όχι μόνο σε ολόκληρη την Ευρώπη, αλλά και σε άλλες ηπείρους (όπως η Ασία, όπου ο Muhammad Yunus προώθησε την έννοια της «κοινωνικής επιχειρηματικότητας», και η Βόρεια Αμερική).

Παρά την έλλειψη ενός καθολικά αποδεκτού ορισμού για τον όρο, στην Ευρώπη η έννοια της κοινωνικής επιχείρησης χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο για να προσδιορίσει έναν «διαφορετικό τρόπο» για το επιχειρείν, ο οποίος προκύπτει όταν οι επιχειρήσεις δημιουργούνται ειδικά για την επιδίωξη κοινωνικών σκοπών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δίνει στον όρο «κοινωνική επιχείρηση» το ακόλουθο περιεχόμενο: «ένας φορέας της κοινωνικής οικονομίας, του οποίου πρωταρχικός στόχος είναι όχι η δημιουργία κερδών για τους ιδιοκτήτες ή τους εταίρους της αλλά η ύπαρξη θετικού κοινωνικού αντικτύπου. Δραστηριοποιείται στην αγορά παρέχοντας αγαθά και υπηρεσίες με επιχειρηματικό και καινοτόμο τρόπο, και χρησιμοποιεί τα κέρδη κυρίως για κοινωνικούς σκοπούς. Υπόκειται σε υπεύθυνη και διαφανή διαχείριση, ιδίως ενθαρρύνοντας τη συμμετοχή εργαζομένων, καταναλωτών και παραγόντων που επηρεάζονται από τις εμπορικές της δραστηριότητες» (Social Business Initiative, Οκτώβριος 2011).

Η έννοια της κοινωνικής επιχείρησης αλληλοεπικαλύπτεται με τους παραδοσιακούς οργανισμούς κοινωνικής οικονομίας και διατρέχει διάφορες νομικές μορφές, καθώς μια οντότητα που λειτουργεί ως κοινωνική επιχείρηση μπορεί να επιλέξει να καταχωρηθεί ως ένωση, συνεταιρισμός, φιλανθρωπικό ίδρυμα κτλ., ως ιδιωτική επιχείρηση, ή με μια από τις

ειδικές μορφές που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο των εθνικών νομοθεσιών. Εκείνο που διακρίνει τις κοινωνικές επιχειρήσεις από τις παραδοσιακές ενώσεις ή τα φιλανθρωπικά ιδρύματα είναι ότι κερδίζουν σημαντικό ποσοστό του εισοδήματός τους μέσω εμπορικών συναλλαγών, αντί να εξαρτώνται από επιχορηγήσεις ή δωρεές.

Απόσπασμα από: Κοινωνική οικονομία και κοινωνική επιχειρηματικότητα

Οδηγός για την Κοινωνική Ευρώπη

Τεύχος 4

Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Γενική Διεύθυνση Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων

και Κοινωνικής Ένταξης

Το χειρόγραφο ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2013

Ο παρών οδηγός συντάχθηκε από το Euricse (European Research Institute on Cooperative

and Social Enterprises – Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Έρευνας για τις Συνεργατικές και Κοινωνικές Επιχειρήσεις) και τις υπηρεσίες της Επιτροπής. Ιδιαίτερη συμβολή στο έργο είχαν ο καθηγητής Carlo Borzaga, ο Gianluca Salvatori, ο Riccardo Bodini και η ανώτερη ερευνήτρια Giulia Galera, με την πολύτιμη στήριξη και συνεισφορά του Gerhard Bräunling.

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΕΔΩ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟΝ ΟΔΗΓΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Η κοινωνική οικονομία στην ευρωπαϊκή παράδοση

Το πλαίσιο του ζητήματος

Η κοινωνική οικονομία μόλις πρόσφατα αναγνωρίστηκε ως διακριτό σύνολο οικονομικών φορέων. Εντούτοις, οι οργανισμοί που ανήκουν στην κοινωνική οικονομία αποτελούν εδώ και πολύ καιρό σημαντικό συστατικό της ευρωπαϊκής κοινωνικής, οικονομικής και πολιτικής ιστορίας. Ο όρος «κοινωνική οικονομία» εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Γαλλία στο πρώτο τρίτο του 19ου αιώνα και, με την πάροδο των αιώνων, η χρησιμότητά του υπερέβη κατά πολύ τα γαλλικά σύνορα, βρίσκοντας μεγάλη απήχηση σε ολόκληρη την Ευρώπη. Πράγματι, εδώ και σχεδόν δύο αιώνες, οι φορείς της κοινωνικής οικονομίας είναι σημαντικοί παράγοντες στο ευρύτερο πλαίσιο της διαδικασίας κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο.

Το κοινό στοιχείο των οργανισμών κοινωνικής οικονομίας, που τους διαχωρίζει από τις συμβατικές επιχειρήσεις, είναι ο γενικός στόχος των δραστηριοτήτων τους, ο οποίος δεν εξαντλείται στην επιδίωξη του κέρδους και τη διανομή του στους μετόχους. Στην πραγματικότητα, στους κυριότερους σκοπούς που επιδιώκουν οι οργανισμοί κοινωνικής οικονομίας συγκαταλέγονται τόσο η παροχή αγαθών και υπηρεσιών (περιλαμβανομένων των ευκαιριών απασχόλησης) στα μέλη ή την κοινότητά τους όσο και η επιδίωξη στόχων γενικού συμφέροντος (δηλαδή δραστηριοτήτων που ωφελούν την ευρύτερη κοινωνία, όπως η παροχή υπηρεσιών γενικού συμφέροντος).