Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Εύβοιας.

Κατατέθηκε Νομοσχέδιο για τη λειτουργία των Φορέων Διαχείρισης  Προστατευόμενων Περιοχών μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και οι περιοχές της Εύβοιας. 

Σκοπός του προτεινόμενου νόμου είναι η ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (εφεξής ΦΔΠΠ) για την απρόσκοπτη λειτουργία του Εθνικού Συστήματος Διοίκησης και Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών και την ολοκληρωμένη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών, ως εργαλείου εφαρμογής της εθνικής νομοθεσίας και των Οδηγιών 92/43/ΕΟΚ για τους οικοτόπους και 2009/147/ΕΚ για τα άγρια πτηνά, καθώς και ως αναπόσπαστου μέρους της στρατηγικής για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την προστασία του εθνικού φυσικού κεφαλαίου με όρους βιώσιμης ανάπτυξης.

Ειδικότερα, καθορίζονται τα όρια των περιοχών ευθύνης των υφιστάμενων ΦΔΠΠ προς επίτευξη κάλυψης του συνόλου των προστατευόμενων περιοχών, παράλληλα με την ίδρυση νέων ΦΔΠΠ, σε συνέχεια της ένταξης νέων χερσαίων και θαλάσσιων τμημάτων της ελληνικής επικράτειας στο Δίκτυο Natura 2000 και ταυτόχρονα, ρυθμίζονται τα διοικητικά και οργανωτικά θέματα αυτών.

Οι ΦΔΠΠ είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (εφεξής ΝΠΙΔ) που εποπτεύονται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και η δράση τους είναι κοινωφελούς και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 21 του ν. 1650/1986 όπως ισχύει. Έργο των ΦΔΠΠ του άρθρου 2 του παρόντος είναι η διοίκηση και διαχείριση των περιοχών, στοιχείων και συνόλων της φύσης και του τοπίου, όπως εξειδικεύεται στο άρθρο 4 του νόμου

Για την Εύβοια ιδρύεται ΝΠΙΔ με την επωνυμία «Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Εύβοιας». Στην περιοχή ευθύνης του περιλαμβάνονται οι περιοχές του δικτύου Natura 2000 της ΚΥΑ ΑΑΑ/2017 με κωδικούς GR2410001, GR2420001, GR2420002, GR2420004, GR2420006, GR2420007, GR2420008, GR2420009, GR2420010, GR2420011, GR2420012, GR2420013, GR2420014, GR2420015 και το τμήμα της περιοχής του δικτύου Natura 2000 της ΚΥΑ ΑΑΑ/2017 με κωδικό GR2420016 που εμπίπτει στην Περιφερειακή Ενότητα Εύβοιας.

α/α ανά ΦΔ	ΦΔΠΠ	α/α (επικαιρ/νος καταλ. περιοχών 10/2017)	ΚΩΔΙΚΟΣ	ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ	ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΠΟΥ	ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΠΟΥ	ΕΚΤΑΣΗ (ha)
1	ΝΕΟΣ ΦΔ ΠΠ ΕΥΒΟΙΑΣ	221	GR2410001	ΕΖΔ - πΤΚΣ	ΛΙΜΝΕΣ ΥΛΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΙΜΝΗ – ΣΥΣΤΗΜΑ ΒΟΙΩΤΙΚΟΥ ΚΗΦΙΣΟΥ -ΚΑΤΑΒΟΘΡΑ ΑΛΙΑΡΤΟΥ	LIMNES YLIKI KAI PARALIMNI - SYSTIMA VOIOTIKOU KIFISOU - KATAVOTHRA ALIARTOU	12131,5
2	ΝΕΟΣ ΦΔ ΠΠ ΕΥΒΟΙΑΣ	223	GR2420001	ΕΖΔ - πΤΚΣ	ΟΡΟΣ ΟΧΗ - ΚΑΜΠΟΣ ΚΑΡΥΣΤΟΥ- ΠΟΤΑΜΙ - ΑΚΡΩΤΗΡΙΟ ΚΑΦΗΡΕΥΣ -ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΖΩΝΗ	OROS OCHI - KAMPOS KARYSTOU - POTAMI - AKROTIRIO KAFIREFS - PARAKTIA THALASSIA ZONI	29942,13
3	ΝΕΟΣ ΦΔ ΠΠ ΕΥΒΟΙΑΣ	224	GR2420002	ΕΖΔ	ΔΙΡΦΗΣ: ΔΑΣΟΣ ΣΤΕΝΗΣ - ΔΕΛΦΟΙ	DIRFYS: DASOS STENIS - DELFI	1297,73
4	ΝΕΟΣ ΦΔ ΠΠ ΕΥΒΟΙΑΣ	225	GR2420004	ΕΖΔ	ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟ ΛΙΒΑΡΙ - ΔΕΛΤΑ ΞΕΡΙΑ - ΥΔΡΟΧΑΡΕΣ ΔΑΣΟΣ ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ - ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΖΩΝΗ	MEGALO KAI MIKRO LIVARI - DELTA XERIA - YDROCHARES DASOS AG. NIKOLAOU - PARAKTIA THALASSIA ZONI	482,19
5	ΝΕΟΣ ΦΔ ΠΠ ΕΥΒΟΙΑΣ	226	GR2420006	ΕΖΔ - ΖΕΠ	ΣΚΥΡΟΣ: ΟΡΟΣ ΚΟΧΥΛΑΣ	SKYROS: OROS KOCHYLAS	4088,91
6	ΝΕΟΣ ΦΔ ΠΠ ΕΥΒΟΙΑΣ	227	GR2420007	ΖΕΠ	ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟ ΛΙΒΑΡΙ - ΔΕΛΤΑ ΞΕΡΙΑ	MEGALO KAI MIKRO LIVARI - DELTA XERIA	1040,84
7	ΝΕΟΣ ΦΔ ΠΠ ΕΥΒΟΙΑΣ	228	GR2420008	ΖΕΠ	ΛΙΜΝΗ ΔΥΣΤΟΣ	LIMNI DYSTOS	2636,11
8	ΝΕΟΣ ΦΔ ΠΠ ΕΥΒΟΙΑΣ	229	GR2420009	ΖΕΠ	ΝΗΣΙΔΕΣ ΣΚΥΡΟΥ ΚΑI ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ	NISIDES SKYROU KAI THALASSIA PERIOCHI	48963,74
9	ΝΕΟΣ ΦΔ ΠΠ ΕΥΒΟΙΑΣ	230	GR2420010	ΖΕΠ	ΟΡΟΣ ΚΑΝΤΗΛΙ	OROS KANTILI	6243,38
10	ΝΕΟΣ ΦΔ ΠΠ ΕΥΒΟΙΑΣ	231	GR2420011	ΖΕΠ	ΟΡΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΖΩΝΗ ΚΑΙ ΝΗΣΙΔΕΣ	ORI KENTRIKIS EVVOIAS, PARAKTIA ZONI KAI NISIDES	40571,13
11	ΝΕΟΣ ΦΔ ΠΠ ΕΥΒΟΙΑΣ	232	GR2420012	ΖΕΠ	ΟΡΟΣ ΟΧΗ, ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΖΩΝΗ ΚΑΙ ΝΗΣΙΔΕΣ	OROS OCHI, PARAKTIA ZONI KAI NISIDES	33385,47
12	ΝΕΟΣ ΦΔ ΠΠ ΕΥΒΟΙΑΣ	233	GR2420013	πΤΚΣ	ΝΗΣΙΔΕΣ ΛΙΧΑΔΕΣ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ	NISIDES LICHADES KAI THALASSIA PERIOCHI	399,0645
13	ΝΕΟΣ ΦΔ ΠΠ ΕΥΒΟΙΑΣ	234	GR2420014	πΤΚΣ	ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΑΙ ΥΦΑΛΟΙ ΒΟΡΕΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ	THALASSIA PERIOCHI KAI YFALOI BOREIOANATOLIKIS EVVOIAS	8572
14	ΝΕΟΣ ΦΔ ΠΠ ΕΥΒΟΙΑΣ	235	GR2420015	πΤΚΣ	ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΖΩΝΗ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ ΑΠΟ ΑΚΡΑ ΟΚΤΩΝΙΑ ΕΥΒΟΙΑΣ ΕΩΣ ΖΑΡΑΚΕΣ	THALASSIA ZONI ANATOLIKIS EVVOIAS APO AKRA OKTONIA EVVOIAS EOS ZARAKES	5768
15	ΝΕΟΣ ΦΔ ΠΠ ΕΥΒΟΙΑΣ	237	GR2420017	πΤΚΣ	ΠΟΤΑΜΟΣ ΜΑΝΙΚΙΑΤΗΣ	POTAMOS MANIKIATIS	163
16	ΝΕΟΣ ΦΔ ΠΠ ΕΥΒΟΙΑΣ	236α	GR2420016	ΖΕΠ	ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ "ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΝΟΤΙΟΥ ΕΥΒΟΪΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ"	THALASSIA PERIOCHI NOTIOU EVVOIKOU KOLPOU	52163

Έργο του Φορέα Διαχείρισης
είναι:
1. Η εφαρμογή, η παρακολούθηση, η αξιολόγηση και η επικαιροποίηση των σχεδίων διαχείρισης, κατ’ εφαρμογή των Οδηγιών 2009/147/ΕΚ και 92/43/ΕΟΚ για τα Άγρια Πτηνά και τους Οικότοπους αντίστοιχα, για την αειφορική διαχείριση και προστασία του φυσικού κεφαλαίου του δικτύου Natura 2000.
2. Η κατάρτιση ετήσιας έκθεσης για την προστατευόμενη περιοχή με προτεραιότητα στην κατάσταση διατήρησης των προστατευτέων αντικειμένων.
3. Η κατάρτιση του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας του Δ.Σ. του φορέα.
4. Η κατάρτιση και σύνταξη του κανονισμού διοίκησης και λειτουργίας της προστατευόμενης περιοχής.
5. Η ευθύνη εφαρμογής του κανονισμού διοίκησης και λειτουργίας της προστατευόμενης περιοχής έπειτα από σχετική έγκρισή του από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
6. Η σύνταξη ανά τριετία της έκθεσης αξιολόγησης των ρυθμίσεων της προστατευόμενης περιοχής.
7. Η ανεύρεση, η διασφάλιση και η αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων για την προώθηση νέων τοπικών αναπτυξιακών προτύπων και δράσεων.
8. Η αποτελεσματική και χρηστή διάθεση και διαχείριση των πηγών εσόδων των ΦΔΠΠ για τη βελτίωση του βαθμού διατήρησης των προστατευτέων αντικειμένων των περιοχών ευθύνης τους και την ενίσχυση της τοπικής ανάπτυξης.
9. Η κατάρτιση μελετών και η διεξαγωγή ερευνών, καθώς και η εκτέλεση τεχνικών ή άλλων έργων, που περιλαμβάνονται στα οικεία σχέδια διαχείρισης και είναι απαραίτητα για την προστασία, διατήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη των προστατευτέων αντικειμένων που εμπίπτουν στην περιοχή ευθύνης τους.
10. Η μέριμνα για τη συλλογή, ταξινόμηση και επεξεργασία περιβαλλοντικών στοιχείων και δεδομένων για τις περιοχές ευθύνης τους. Τα ανωτέρω στοιχεία διαβιβάζονται υποχρεωτικά στο ΥΠΕΝ και αποτελούν πηγή ανατροφοδότησης για την επικαιροποίηση των σχεδίων διαχείρισης της παρ. 1 του παρόντος άρθρου.
11. Η παροχή αιτιολογημένων γνωμοδοτήσεων κατά τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης των έργων και δραστηριοτήτων, που εμπίπτουν στις περιοχές ευθύνης τους ή των οποίων οι επιπτώσεις επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα το προστατευτέο αντικείμενο.
12. Η παροχή γνώμης εντός 25 ημερών από την έγγραφη ενημέρωση του ΦΔΠΠ από τις αρμόδιες αρχές για έργα ή δραστηριότητες που δεν υπόκεινται στη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Σε περίπτωση που ο ΦΔΠΠ δεν εκφέρει γνώμη εντός της άνω προθεσμίας, τεκμαίρεται η συμφωνία του.
13. Η παροχή γνώμης για κάθε άλλο θέμα, για το οποίο ζητείται η γνώμη του ΦΔΠΠ από τις αρμόδιες αρχές.
14. Η διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και τους παραγωγικούς φορείς των περιοχών ευθύνης τους, με στόχο την ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής παραμέτρου και της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς στα τοπικά αναπτυξιακά πρότυπα.
15. Η ανάληψη εκπόνησης και εκτέλεσης εθνικών, ευρωπαϊκών ή διεθνών προγραμμάτων και δράσεων σχετικών με την περιοχή ευθύνης τους, τα οποία προάγουν ή προβάλλουν τους σκοπούς των ΦΔΠΠ.
16. Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού σε θέματα αναγόμενα στο έργο και στους σκοπούς των ΦΔΠΠ. Στο πλαίσιο αυτό, οι ΦΔΠΠ μπορούν να ιδρύουν και να λειτουργούν κέντρα πληροφόρησης και να αναλαμβάνουν σχετική εκδοτική δραστηριότητα έντυπης ή και ηλεκτρονικής μορφής.
17. Η διοργάνωση και συμμετοχή σε προγράμματα κατάρτισης και επιμόρφωσης καθώς και σε συνέδρια, ημερίδες, επιμορφωτικά σεμινάρια και άλλες ενημερωτικές εκδηλώσεις για την ανάδειξη των στόχων της διαχείρισης των προστατευτέων αντικειμένων της περιοχής ευθύνης τους.
18. Η επικουρία των αρμόδιων διοικητικών και δικαστικών αρχών στον έλεγχο της εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, της περί δασών, αλιείας και θήρας νομοθεσίας, των περιβαλλοντικών και πολεοδομικών όρων που ισχύουν για έργα ή δραστηριότητες που πραγματοποιούνται στις περιοχές ευθύνης τους. Για το σκοπό αυτό, οι ΦΔΠΠ εισηγούνται ή αναφέρουν, για τις περιοχές ευθύνης τους, προς τις αρμόδιες αρχές τις πράξεις ή παραλείψεις εκείνες που συνιστούν παράβαση των όρων και περιορισμών που καθορίζονται από τα προεδρικά διατάγματα. Επίσης, οι ΦΔΠΠ δύνανται να θέτουν στη διάθεση των αρμόδιων αρχών τα αναγκαία μέσα και προσωπικό που απαιτούνται για την εκτέλεση αποφάσεων, με τις οποίες επιβάλλονται κυρώσεις ή άλλα μέτρα προστασίας της περιοχής.
19. Η διαχείριση δημόσιων εκτάσεων που παραχωρούνται προς τον ΦΔΠΠ ή μισθώνονται από αυτόν κατά τις κείμενες διατάξεις, η αγορά και ενοικίαση ιδιωτικών εκτάσεων που περιλαμβάνονται στην περιοχή ευθύνης του και η πραγματοποίηση σε αυτές των προβλεπόμενων, στον οικείο κανονισμό διοίκησης και λειτουργίας και στο σχέδιο διαχείρισης, αναγκαίων παρεμβάσεων.
20. Η έγκριση δραστηριοτήτων ξενάγησης εντός της περιοχής ευθύνης του ΦΔΠΠ.
21. Η χορήγηση αδειών επιστημονικής έρευνας και τεχνικών δοκιμών και αναλύσεων για τα προστατευτέα αντικείμενα, εντός των ορίων της περιοχής ευθύνης τους, σε συνεργασία με άλλες αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες, με απαραίτητη προϋπόθεση τη γνωστοποίηση των πορισμάτων από τις παραπάνω δραστηριότητες στον οικείο ΦΔΠΠ αμέσως μετά την ολοκλήρωσή τους.
22. Η υποστήριξη οικοτουριστικών προγραμμάτων, σε συνεργασία με άλλους αρμόδιους δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς.
23. Για την εκπλήρωση των αρμοδιοτήτων τους, οι ΦΔΠΠ συνεργάζονται με το ΥΠΕΝ, όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των διεθνών οργανισμών, τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ημεδαπά ή αλλοδαπά, οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και των δύο βαθμίδων, καθώς και κάθε άλλο οργανισμό του ευρύτερου δημόσιου τομέα ημεδαπό ή αλλοδαπό. Οι ΦΔΠΠ μπορούν να συνεργάζονται επίσης με ημεδαπά και αλλοδαπά εκπαιδευτικά ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα, οργανισμούς του ίδιου ή συγγενούς επιστημονικού ενδιαφέροντος, μη κυβερνητικές οργανώσεις, καθώς και με φυσικά πρόσωπα ή νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού τομέα που δραστηριοποιούνται στο πεδίο δράσης τους.

Τα χωροταξικά και πολεοδομικά δεινά της ανάπτυξης

Αναδημοσίευση από: http://freesunday.gr

Από Κώστας Κουρούνης

Τι φταίει που το μεγαλύτερο μέρος της χώρας δεν είναι ούτε επαρκώς ούτε δίκαια ρυθμισμένο χωρικά και πολεοδομικά; Γιατί επιδεικνύουμε τόση φαντασία στην παραγωγή πολεοδομικών αδιεξόδων αντί να ανοίγουμε δρόμους σε μια ανάπτυξη σε ισορροπία με το περιβάλλον και την κοινωνία;

Ο τεχνικός κλάδος του σχεδιασμού που ρυθμίζει τις περιοχές όπου ο πολίτης ζει και εργάζεται λέγεται Πολεοδομία. Μια πολεοδομική ρύθμιση θεωρείται ότι έκανε τη δουλειά της όταν εισηγείται τεχνικά και διοικητικά τέτοια μέτρα που πετυχαίνουν μια ισόρροπη και αρμονική οικιστική ανάπτυξη σε βάθος ορισμένου χρόνου. Αυτά τα μέτρα οφείλουν να είναι συμβατά με τα κοινωνικά δεδομένα και να είναι σχηματοποιημένα σε εύληπτους κανόνες και σχέδια επαρκούς ακρίβειας, ώστε να ισχύουν για όλους χωρίς εξαιρέσεις και διακρίσεις.

Οι πιο γενικές πολιτικές του χώρου είναι αρμοδιότητα της Χωροταξίας, η οποία, μεταξύ άλλων, τακτοποιεί τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες, εξασφαλίζει ισότιμη πρόσβαση σε υπηρεσίες, πόρους και υποδομές, και φροντίζει για την ισόρροπη ανάπτυξη του δικτύου των πόλεων και των οικισμών της χώρας. Επιπλέον, προστατεύει το περιβάλλον εισάγοντας ζυγισμένες πολιτικές διαχείρισης φυσικών και πολιτιστικών πόρων, πάντα με επίκεντρο τον άνθρωπο. Πρόκειται δηλαδή για μια ρυθμιστική διαδικασία σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο στενά διασυνδεδεμένη με την περιφερειακή ανάπτυξη και με τις πολιτικές της Ε.Ε. Άρα και με τον αναπτυξιακό σχεδιασμό.

Επειδή στη χωροταξία το πολιτικό στοιχείο είναι έντονο, λέμε ότι ασκούμε χωροταξική πολιτική. Ενώ στο χαμηλότερο επίπεδο της πιο «γήινης» πολεοδομίας κυριαρχεί το τεχνικό στοιχείο, γι’ αυτό λέμε ότι θεσμοθετούμε πολεοδομικά σχέδια. Τώρα, το κατά πόσο τα πολεοδομικά σχέδια που υπογράφει ο ΠτΔ συμμορφώνονται με τις ισχύουσες χωροταξικές πολιτικές παραμένει προς διερεύνηση. Θα το συζητήσουμε και λίγο πιο κάτω.

Από το 2010 και μετά έγινε φανερό ότι ο Σχεδιασμός (ή η έλλειψη αυτού) όσο εύκολα ανοίγει δρόμους, τόσο εύκολα ακυρώνει οποιαδήποτε απόπειρα ανάπτυξης. Όμως η αποτελεσματικότητα του Σχεδιασμού είναι θέμα (α) πολιτικής βούλησης και (β) διοικητικής επάρκειας. Αμφότερα, δυστυχώς, σε ανεπάρκεια.

Πολλές εκθέσεις και αναλύσεις φορέων, απαντώντας στο ερώτημα πώς θα βγούμε από την κρίση, σωστά αναφέρουν ότι η ολοκλήρωση του χωρικού σχεδιασμού είναι αναγκαία και κατά πάσα πιθανότητα ικανή συνθήκη. Ενώ όμως η ολοκλήρωση του σχεδιασμού θεωρείται προϋπόθεση για την ανάκαμψη, στις ίδιες εκθέσεις συχνά διακρίνει κανείς σύγχυση μεταξύ χωροταξίας και πολεοδομίας, καθώς και μια αμηχανία σχετικά με τη σκοπιμότητα και την αναγκαιότητα αυτών των δύο επιπέδων σχεδιασμού.

Μπορεί το χωροταξικό σχέδιο μιας περιφέρειας να προκρίνει λ.χ. τη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων ως δραστηριότητα ιδιαιτέρως σημαντική για την ανάπτυξη της περιοχής. Όμως το χωροταξικό σχέδιο δεν μπορεί να υποδείξει σε ποια σημεία θα ιδρυθούν οι μονάδες, ούτε επιτρέπεται να υπεισέλθει σε άλλες λεπτομέρειες πολεοδομικού χαρακτήρα, γιατί τότε θα ξέφευγε από τον προορισμό του. Καθήκον της διοίκησης είναι να προβεί σε όλες τις απαραίτητες τοπικές ρυθμίσεις, έτσι ώστε η ίδρυση μιας μονάδας μεταποίησης να είναι απλή υπόθεση συμμόρφωσης με συγκεκριμένους πολεοδομικούς, τεχνικούς και περιβαλλοντικούς όρους.

Έτσι, φτάσαμε στο πρώτο αδιέξοδο: Το πιθανότερο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσει ο υποψήφιος επενδυτής είναι αυτό που κρύβουν όλοι: ότι η χωροταξική πολιτική της περιφέρειας ουδέποτε «εφαρμόστηκε επί του έδαφος» με τη μορφή πολεοδομικού σχεδίου ή σχεδίου χρήσεων γης. Με άλλα λόγια, ποτέ δεν έγινε μελέτη για να οριστεί ποια είναι η περιοχή μέσα στην οποία ισχύουν συγκεκριμένοι πολεοδομικοί και περιβαλλοντικοί όροι για την απρόσκοπτη ίδρυση μιας μεταποιητικής μονάδας. Και επειδή ουδείς ελέγχει εάν η διοίκηση εφαρμόζει επί του εδάφους το χωροταξικό σχέδιο της περιφέρειας, στο ερώτημα «πότε σκοπεύετε να ορίσετε ζώνη μεταποίησης αγροτικών προϊόντων;» δεν παίρνεις απάντηση.

Υπάρχουν κι άλλα, πιο δαιδαλώδη αδιέξοδα: Έχουμε περιπτώσεις όπου υπάρχει κάποιου είδους σχέδιο, όπως ενδεχομένως μια παλιά ΒΙΠΕ της ΕΤΒΑ, όπου θεωρητικά επιτρέπονται οι μεταποιητικές μονάδες. Εδώ ο επενδυτής δεν αποκλείεται να ανακαλύψει ότι ο παλαιός βιολογικός καθαρισμός δεν επαρκεί για να παραλάβει τα απόβλητα της μονάδας. Ή ότι η περιοχή εντάχθηκε αιφνιδίως στη Β΄ ζώνη κάποιων αρχαιοτήτων όπου δεν επιτρέπονται χρήσεις σαν αυτήν. Ή ότι σε ανύποπτο χρόνο οριοθετήθηκε οικισμός σε απόσταση μικρότερη από αυτήν που προβλέπεται από την τάδε εγκύκλιο περί αποστάσεων ασφαλείας από περιοχές κατοικίας. Ή ότι η περιοχή είναι δασική. Ή ότι κηρύχθηκε αναδασωτέα.

Επειδή σε αυτή τη χώρα η φαντασία στην παραγωγή αδιεξόδων είναι ανεξάντλητη, σταματώ εδώ.

Όμως η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις ερχόμενες εκλογές οφείλει ασκώντας πολιτικό ρεαλισμό να επανεξετάσει το θέμα των αρμοδιοτήτων πάνω στο έδαφος που μοιράστηκαν τόσο γενναιόδωρα σε τόσα υπουργεία και υπηρεσίες, που είναι να απορεί κανείς… Τι θέλουμε επιτέλους, σχεδιασμό για την ανάπτυξη ή μερακλίδικες αρμοδιότητες;

Η χωροταξία ως προϋπόθεση ανάπτυξης

Οι προτάσεις του ΣΕΒ

Το κείμενο επιμελήθηκε η επιτροπή Χωροταξίας & Δικτύων του ΣΕΒ

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η χώρα μας έχει άμεση ανάγκη από παραγωγικές επενδύσεις (100 δις ευρώ μέχρι το 2021), που δημιουργούν θέσεις εργασίας και αυξάνουν το ΑΕΠ της χώρας. Αυτές, όμως, οι επενδύσεις χρειάζονται χώρους για να κτίσουν τις εγκαταστάσεις τους, γρήγορα και με ασφάλεια δικαίου. Δυστυχώς, οι χωροταξικοί και πολεοδομικοί κανόνες που ισχύουν στη χώρα μας, παρότι θα έπρεπε να αποτελούν προϋπόθεση ασφάλειας δικαίου τόσο για τον επενδυτή όσο και για τον πολίτη, αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στην πραγματοποίηση επενδύσεων και μια από τις μεγαλύτερες αιτίες διάρρηξης των σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους, πολιτών και επιχειρήσεων.

 O χωρικός σχεδιασμός στη χώρα μας και κυρίως ο τρόπος που υλοποιείται αλλά και η μη υλοποίησή του, όντας αποκομμένος από τις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας και τον ευρύτερο αναπτυξιακό σχεδιασμό, δεν αποτελεί εγγύηση για τον επενδυτή, δεν προστατεύει το αστικό και φυσικό περιβάλλον, δε μειώνει τις περιφερειακές ανισότητες και δεν προάγει, εν τέλει, τους εθνικούς στόχους που περιλαμβάνει και εξειδικεύει. Η αδυναμία προτεραιοποίησης περιοχών προς ανάπτυξη ή και κλάδων προτεραιότητας προσδιορισμένων στο χώρο, στη χωροταξική στρατηγική και τα επιμέρους σχέδια που την εξειδικεύουν, καταδεικνύει ότι η πολιτική ηγεσία και η διοίκηση δεν αναγνωρίζουν την πολιτική ρύθμισης του χώρου ως ένα βασικό αναπτυξιακό εργαλείο, ευθυγραμμισμένο με τις παραγωγικές ανάγκες της οικονομίας και της κοινωνίας. Ενώ υπάρχουν πάρα πολλές περιπτώσεις επενδύσεων που ακυρώθηκαν μετά από μακροχρόνιες δικαστικές διαμάχες στο Συμβούλιο της Επικρατείας για χωροταξικές διαφορές, τα υψηλά ποσοστά αυθαιρέτων και η εικόνα των ελληνικών πόλεων αποδεικνύουν ότι ακόμα και αν ο χωρικός σχεδιασμός υπάρχει στα χαρτιά, η υλοποίησή του απουσιάζει ή είναι ανεπαρκής.

Γι’ αυτό και ο χωρικός σχεδιασμός πρέπει να γίνει συνώνυμο της ασφάλειας δικαίου στους επενδυτές για να μπορέσουν να εγκατασταθούν στο ελληνικό έδαφος και να δημιουργήσουν αξία. Το αρμόδιο Υπουργείο μαζί με τους φορείς της επιχειρηματικότητας, την περιφερειακή και τοπική αυτοδιοίκηση και την τοπική κοινωνία οφείλουν να αναλάβουν δράση επιλύοντας τα προβλήματα που λιμνάζουν εδώ και καιρό.

Ο χώρος αποτελεί το κυριότερο πεδίο ανάπτυξης των οικονομικών δραστηριοτήτων. Δεν είναι απλά ένας τόπος φιλοξενίας επενδύσεων αλλά ένα δυναμικό πεδίο ανάπτυξης ευκαιριών για επέκταση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και οικονομική ευημερία, στο πλαίσιο των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης.

Ωστόσο, η Ελληνική πολιτεία διαχειρίστηκε διαχρονικά τη χωροταξία είτε σαν μέσο πελατειακών διευθετήσεων στη μικρή κλίμακα, είτε σαν αυτοσκοπό μαξιμαλιστικών περιβαλλοντικών στόχων και ρυθμιστικών προδιαγραφών σε βάρος της ανάπτυξης, που το μόνο που καταφέρνουν είναι να θέτουν τον πήχη τόσο ψηλά, ώστε όλοι να περνούν από κάτω. Κι αυτό γιατί έλειψε διαχρονικά μια μακρόπνοη αναπτυξιακή στρατηγική που θα χρησιμοποιήσει την χωροταξία σαν εργαλείο επενδύσεων, απασχόλησης, μείωσης των ανισοτήτων, προστασίας του περιβάλλοντος και, τελικά, κοινωνικής συνοχής. Ο χωροταξικός σχεδιασμός αποτελεί το σημείο εκκίνησης σχεδόν για κάθε παραγωγική δραστηριότητα και γι’ αυτό είναι τεράστιας σημασίας για τον επενδυτή. Έτσι, όμως, και το περιβάλλον υποβαθμίζεται, και η ανάπτυξη αποτρέπεται. Η αταξία που χαρακτηρίζει την Ελληνική επικράτεια δεν τιμά κανέναν μας, αποτελεί εστία διαφθοράς και θέτει σοβαρά εμπόδια στις επιχειρήσεις.

Η διερεύνηση της δυνατότητας χωροθέτησης μιας οικονομικής δραστηριότητας προηγείται της αδειοδότησης εγκατάστασης, της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, και της άδειας λειτουργίας. Όπως, επίσης, προηγείται η διερεύνηση καταλληλότητας μιας συγκεκριμένης τοποθεσίας ως προς την ευκολία πρόσβασης σε βασικές υποδομές (λιμάνια, αεροδρόμια, τρένα), σε οδικά και τηλεπικοινωνιακά δίκτυα, σε ανθρώπινο δυναμικό, σε προμηθευτές και πελάτες, σε ένα περιβάλλον όπου ευνοείται η ανάπτυξη συνεργασιών, η εξωστρέφεια και η καινοτομία, σε ένα χώρο όπου μπορούν να αναπτυχθούν συνέργειες και δυναμικά clusters επιχειρήσεων. Ο χωρικός σχεδιασμός και η υλοποίηση του πρέπει να παρέχουν την αναγκαία ασφάλεια δικαίου στους ξένους και εγχώριους επενδυτές, για να εγκατασταθούν στο ελληνικό έδαφος.

Το γεγονός, για παράδειγμα, ότι η σημαντικότερη βιομηχανική συγκέντρωση της χώρας μας, στα Οινόφυτα Βοιωτίας, τελεί εν έτει 2017 υπό καθεστώς νομικής επισφάλειας, ή ότι οι λιμενικές εγκαταστάσεις μεγάλων βιομηχανιών δεν είναι ενταγμένες σε ένα εγκεκριμένο χωροταξικό σχέδιο, ή ότι μεγάλες τουριστικές επενδύσεις, που όλοι αναγνωρίζουμε και εκ των υστέρων ως χώρα προβάλουμε, χρειάζονται δεκαετίες για να ολοκληρωθούν και να αποδώσουν τα οφέλη τους στην οικονομία και την κοινωνία, ή ότι ο χρόνος αδειοδότησης ενός επιχειρηματικού πάρκου (που εξασφαλίζει πολεοδομική οργάνωση και περιβαλλοντική προστασία) συχνά ξεπερνά τα 4-5 χρόνια, καταδεικνύει το μέγεθος του εγκλωβισμού που δημιουργεί στην επιχειρηματικότητα το υπάρχον σύστημα χωρικού σχεδιασμού.

Καθίσταται συνεπώς αναγκαίο, ο χωρικός σχεδιασμός και κυρίως ο τρόπος με τον οποίο αυτός εξειδικεύεται και υλοποιείται σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, να παρέχει την αναγκαία ασφάλεια δικαίου στους ξένους και εγχώριους επενδυτές για να εγκατασταθούν στο ελληνικό έδαφος, αίροντας τα εμπόδια στην πραγματοποίηση επενδύσεων, που απορρέουν από το ισχύον νομικό πλαίσιο και διασφαλίζοντας ταυτόχρονα το δημόσιο συμφέρον. Γι’ αυτό και η χωροταξική πολιτική αποτελεί το μέσο επίτευξης της βέλτιστης κοινωνικής και οικονομικής αποδοτικότητας για ένα συγκεκριμένο χώρο, σε ένα συγκεκριμένο χρόνο και με σεβασμό στο περιβάλλον. Δηλαδή, ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία περιφερειακής, αναπτυξιακής, οικονομικής, βιομηχανικής και περιβαλλοντικής πολιτικής.

 Ως εκ τούτου, ο χωρικός σχεδιασμός πρέπει, πέρα από την σαφώς ορισμένη και οριοθετημένη προστασία του αστικού και φυσικού περιβάλλοντος, να στοχεύει και στην επιτακτικά αναγκαία ανάπτυξη, βάσει τεχνο-οικονομικών κριτηρίων. Συνεπώς, να διασφαλίζει τον συντονισμό, αφενός μεν των κρατικών παρεμβάσεων, αφετέρου δε της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στα πεδία της περιφερειακής ανάπτυξης, της βιομηχανικής και αγροτικής πολιτικής, της διαμόρφωσης και επέκτασης των συγκοινωνιακών δικτύων και της προστασίας και ορθολογικής διαχείρισης του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Η χώρα μας ακολούθησε τις διεθνείς τάσεις που ιστορικά καταγράφονται στα θέματα χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού. Δεν κατάφερε, όμως, να εφαρμόσει το σχεδιασμό αυτό στην πράξη.

 Η χώρα μας ακολούθησε τις διεθνείς τάσεις που ιστορικά καταγράφονται στα θέματα χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού. Δεν κατάφερε, όμως, να εφαρμόσει το σχεδιασμό αυτό στην πράξη και να υιοθετήσει τα αναγκαία εργαλεία παρακολούθησης της ανθρώπινης παρέμβασης στο χώρο (όπως π.χ. κτηματολόγιο, δασολόγιο, σχέδια πόλης, οριοθέτηση αιγιαλού και παραλίας κ.ά.). Έτσι, ενώ ο χωρικός σχεδιασμός υπάρχει στα χαρτιά, στην πράξη απουσιάζει ή στην καλύτερη περίπτωση είναι ανεπαρκής.

Τα υψηλά ποσοστά εκτός σχεδίου δόμησης, οι χρονοβόρες δικαστικές διαμάχες για χωροταξικές διαφορές, οι αναποτελεσματικές διαδικασίες κατάρτισης, έγκρισης και αναθεώρησης χωροταξικών και πολεοδομικών σχεδίων, η έλλειψη συντονισμού και ευθυγράμμισης μεταξύ των επιπέδων σχεδιασμού αλλά και των αρμόδιων φορέων, η ασάφεια, πολυνομία και πολυπλοκότητα του κανονιστικού πλαισίου, η υπερρύθμιση και οι αναίτιοι περιορισμοί, ο απαρχαιωμένος σχεδιασμός και η αδυναμία ανταπόκρισης στις οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές, το έλλειμμα αξιόπιστων βάσεων γεωχωρικών / γεωγραφικών δεδομένων, η απουσία δεδομένων, δεικτών και μετρήσιμων αποτελεσμάτων και η εικόνα των ελληνικών πόλεων, αποδεικνύουν ότι η Πολιτεία, αλλά και η κοινωνία, έχουν αποτύχει να αξιοποιήσουν και να προστατεύσουν το πολυτιμότερο ίσως περιουσιακό στοιχείο της χώρας.

 Η αδυναμία προτεραιοποίησης περιοχών προς ανάπτυξη ή και κλάδων προτεραιότητας προσδιορισμένων στο χώρο μέσα στη χωροταξική στρατηγική και τα επιμέρους σχέδια που την εξειδικεύουν, καταδεικνύει ότι η πολιτική ηγεσία και η διοίκηση δεν αναγνωρίζουν την πολιτική ρύθμισης του χώρου ως ένα βασικό αναπτυξιακό εργαλείο, ευθυγραμμισμένο με τις παραγωγικές ανάγκες της οικονομίας και της κοινωνίας. Ενώ, ο τρόπος που δομήθηκε το σύστημα διακυβέρνησης του χωρικού σχεδιασμού (κεντρικές υπηρεσίες – περιφερειακή αυτοδιοίκηση – τοπική αυτοδιοίκηση/δήμοι), δημιουργώντας τεράστια περιθώρια αυτονομίας και παράκαμψης των στρατηγικών κατευθύνσεων κατά την εξειδίκευση του σχεδιασμού (παράκαμψη της σχέσης υπερκείμενου – υποκείμενου σχεδιασμού), αποδεικνύει ότι ουδέποτε υπήρξε θέληση για ουσιαστική κεντρική διακυβέρνηση, συντονισμό και παρακολούθηση του χωρικού σχεδιασμού.

 Οι νομοί Αττικής και Βοιωτίας που φιλοξενούν το 40-45% της εθνικής μεταποιητικής δραστηριότητας, διαθέτουν το μόλις 2,86% της πολεοδομημένης έκτασης της χώρας. Η διαμόρφωση του χώρου, όπως είναι σήμερα, είναι συνεπώς αποτέλεσμα της διαχρονικής πορείας της οικονομίας, της διακυβέρνησης, της αισθητικής και της συνολικής εξέλιξης της κοινωνίας. Η σημερινή της κακή εικόνα όμως, με τη σειρά της, επηρεάζει όλα τα προηγούμενα: και την οικονομία και την αισθητική και την κοινωνία μας. Οι αριθμοί μιλάνε από μόνοι τους:

· 12 Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια εγκεκριμένα κατά την περίοδο 2003-4, δηλαδή 5 χρόνια πριν το Γενικό Πλαίσιο, τα οποία βρίσκονται από το 2012 σε αναθεώρηση, χωρίς να γνωρίζουμε πότε και βάσει ποιων κατευθύνσεων αυτά θα αναθεωρηθούν. Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι καθώς το Γενικό και τα Ειδικά Πλαίσια (που αναφέρονται στη συνέχεια) θεσμοθετήθηκαν μετά από τα Περιφερειακά Πλαίσια, η εφαρμογή των κατευθύνσεων του εθνικού επιπέδου σχεδιασμού παρέμεινε ανεκπλήρωτη καθώς ακυρώθηκε η δυνατότητα εναρμόνισης των τελευταίων με τις κατευθύνσεις του υπερκείμενου σχεδιασμού.

· 5 Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια (ΕΠΧΣΑΑ) για συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας (1 από τα οποία αφορά τα σωφρονιστικά ιδρύματα), τα οποία επίσης δεν έχουν επικαιροποιηθεί. Σημειώνεται ότι η αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού του τουρισμού έχει καταπέσει στο Συμβούλιο της Επικρατείας ενώ δεν έχουν εκπονηθεί νέα σχέδια για άλλους δυναμικούς κλάδους της οικονομίας.

· Το 53% της έκτασης της χώρας δεν έχει Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΓΠΣ) ή Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτών Πόλεων (ΣΧΟΟΑΠ) (Πηγή: Σ.Βεζυριανίδου, Καθημερινή 19.12.2016). Σύμφωνα με παλαιότερη μελέτη του Παρατηρητηρίου Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος ΣΕΒ (δείτε εδώ τη μελέτη) ο χρόνος εκπόνησης & θεσμοθέτησης ενός ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ είναι από 6,5 έως και 10 χρόνια, ενώ δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο να μην ολοκληρωθεί ποτέ. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι οι περισσότεροι δήμοι παραμένουν χωρίς κανένα ειδικό χωρικό σχεδιασμό, δηλαδή χωρίς οικιστική/πολεοδομική μελέτη, και η εξέλιξη των περιοχών αυτών απλά προχωρεί με βάση τους γενικούς κανόνες της νομοθεσίας, όπως γίνονται κατανοητοί από τις τοπικές αρχές και χωρίς συγκεκριμένο αναπτυξιακό σχεδιασμό για την περιοχή. Στα 17 και πλέον χρόνια που ίσχυσε το προηγούμενο νομικό πλαίσιο για την εκπόνηση των γενικών πολεοδομικών σχεδίων ΓΠΣ ολοκληρώθηκε μόλις το 16% των μελετών που ανατέθηκαν, ενώ το 31% αυτών βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη. (Πηγή: Σ. Βεζυριαννίδου).

 · Οι νομοί Αττικής και Βοιωτίας που φιλοξενούν το 40-45% της εθνικής μεταποιητικής δραστηριότητας, διαθέτουν το μόλις 2,86% της πολεοδομημένης έκτασης της χώρας, εντός επιχειρηματικών πάρκων (Πηγή: μελέτη του Παρατηρητηρίου Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος)

 · Η κατάσταση ως προς την κτηματογράφηση της χώρας είναι εξίσου απογοητευτική. Η κτηματογράφηση έχει ολοκληρωθεί μόλις για το 20,1% των δικαιωμάτων της χώρας (~7.600.000 δικαιώματα), ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη έργο για ακόμη 7.700.000 δικαιώματα της χώρας (20,3% των δικαιωμάτων) (Πηγή: Έκθεση πεπραγμένων ΕΚΧΑ ΑΕ, 2013) και ο στόχος είναι να έχει ολοκληρωθεί το 2020 (παρακολουθείστε εδώ πρόσφατη σχετική ομιλία του Υπουργού Περιβάλλοντος & Ενέργειας).

 · Και η ολοκλήρωση του δασολογίου δεν αναμένεται στο άμεσο μέλλον καθώς μέχρι σήμερα έχουν καταρτιστεί δασικοί χάρτες για συνολική έκταση 71.876.755 στρεμμάτων της χώρας, δηλαδή για το 54,58% της επικράτειας, αλλά έχουν κυρωθεί λιγότεροι από το 1% (Πηγή: ΕΚΧΑ ΑΕ). Όλα αυτά τη στιγμή που επενδυτικά σχέδια ματαιώνονται ή, στην καλύτερη περίπτωση, καθυστερούν δραματικά (Δ2-Δ3), παρά το ότι ο χωρικός σχεδιασμός και η πολεοδόμηση συμβάλουν στην αξιοποίηση της δημόσιας και ιδιωτικής γης, συνεισφέροντας στην ανάπτυξη μιας περιοχής. Ενδεικτικό παράδειγμα αυτό του ΤΑΙΠΕΔ, όπου ακίνητη περιουσία του δημοσίου αύξησε έως και 230% την αξία της μετά την εκπόνηση χωροταξικού σχεδιασμού (ΕΣΧΑΔΑ). (Πηγή: ΤΑΙΠΕΔ, επεξεργασία από Παρατηρητήριο Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος ΣΕΒ, 2015).

Εν μέσω της οικονομικής κρίσης ξεκίνησε η προσπάθεια μεταρρύθμισης του συστήματος χωρικού σχεδιασμού, καταλήγοντας στην ψήφιση του Ν.4269/2014 για τη «Χωροταξική και Πολεοδομική Μεταρρύθμιση». Μετά από δύο και πλέον έτη ουσιαστικής αδράνειας, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το «πάγωμα των χρήσεων γης », ο ψηφισμένος στα τέλη του 2016 Ν. 4447/2016 «Χωρικός Σχεδιασμός – Βιώσιμη Ανάπτυξη»  τροποποίησε σημειακά τον Ν. 4269/2014, διατηρώντας τις βασικές του αρχές του και επανεκκίνησε τις προσπάθειες για τη χωροταξική μεταρρύθμιση. Αξίζει να σημειωθεί ότι επίκεντρο των δυο νόμων και συνολικά της μεταρρύθμισης αποτέλεσαν α) η μείωση των επιπέδων σχεδιασμού από 7 σε 4, (Δ4) και β) η εισαγωγή του εργαλείου των Ειδικών Χωρικών Σχεδίων για την ανάπτυξη περιοχών ανεξαρτήτως διοικητικών ορίων. Δεν σημειώθηκε, όμως, καμία παρέμβαση στη διακυβέρνηση του σχεδιασμού, στο σύστημα παρακολούθησης της υλοποίησης, στη διοίκηση των πόρων, στις άλλες, δηλαδή, αναγκαίες προϋποθέσεις αποτελεσματικής λειτουργίας του χωρικού σχεδιασμού.

Οι περιπτώσεις επενδύσεων που ακυρώθηκαν μετά από μακροχρόνιες δικαστικές διαμάχες για χωροταξικές διαφορές είναι πάρα πολλές και την ίδια τα υψηλά ποσοστά αυθαιρέτων και η εικόνα των ελληνικών πόλεων αποδεικνύουν ότι ακόμα και αν ο χωρικός σχεδιασμός υπάρχει στα χαρτιά, η υλοποίησή του απουσιάζει ή είναι ανεπαρκής.

Όμως, η ψήφιση ενός νόμου και η μόλις πρόσφατη εκκίνηση της διαβούλευσης για τις χρήσεις γης (δείτε εδώ το κείμενο της διαβούλευσης) δεν σημαίνει αυτομάτως την επίλυση των προβλημάτων, ιδίως στους χρόνους που επιβάλλουν οι αναπτυξιακές και επενδυτικές ανάγκες της χώρας. Επιπλέον, η εισαγωγή συγκεκριμένων αριθμητικών περιορισμών (δόμησης, κλινών) στον υπό διαβούλευση κατάλογο χρήσεων γης, ο οποίος αποτελεί εργαλείο για τον μελετητή/πολεοδόμο, ουσιαστικά αντίκειται στο πνεύμα του νόμου γιατί αφαιρεί από τον πολεοδόμο τη δυνατότητα να πολεοδομεί ανάλογα με τα αποτελέσματα της εκάστοτε μελέτης και τις κατευθύνσεις του υπερκείμενου σχεδιασμού. Είναι αναγκαίο ένα πλέγμα άμεσων αλλά και περισσότερο μακροχρόνιων ενεργειών, τόσο νομοθετικών όσο και κυριότερα μη νομοθετικών, ώστε ο χωροταξικός σχεδιασμός πράγματι να αποτελέσει προϋπόθεση για επενδύσεις και βιώσιμη ανάπτυξη και συνώνυμο της ασφάλειας δικαίου για τους επενδυτές. Το αρμόδιο Υπουργείο μαζί με τους φορείς της επιχειρηματικότητας, την περιφερειακή και τοπική αυτοδιοίκηση και την τοπική κοινωνία οφείλουν να αναλάβουν δράση, επιλύοντας τα προβλήματα που λιμνάζουν εδώ και δεκαετίες. Ο ΣΕΒ και η αρμόδια «Επιτροπή Χωροταξίας & Δικτύων» κάνουν την αρχή και θέτουν στο δημόσιο διάλογο 30 προτάσεις άμεσων, αλλά και περισσότερο μεσοπρόθεσμων ενεργειών.

Προτάσεις Α. Για τη βελτίωση της υλοποίησης του χωρικού σχεδιασμού

1. Ενσωμάτωση των αναγκών της επιχειρηματικότητας και των δυναμικών κλάδων της οικονομίας στη χάραξη της Εθνικής Χωροταξικής Πολιτικής.

2. Άμεση υλοποίηση του χωρικού σχεδιασμού όπως ψηφίστηκε με τον πρόσφατο νόμο 4447/2016 (Εθνική Χωρική Στρατηγική, Περιφερειακά και Ειδικά Χωροταξικά Σχέδια, ΤΧΣ). 3. Τήρηση των προθεσμιών επικαιροποίησης του σχεδιασμού και εισαγωγή μηχανισμών και εργαλείων προσαρμογής σε ραγδαίες αλλαγές και μεταβολές.

4. Ενεργοποίηση του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξίας

5. Επικαιροποίηση των υφιστάμενων Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων και εκπόνηση νέων για τομείς της οικονομίας με αναπτυξιακή προοπτική (π.χ. Ορυκτός Πλούτος, Εφοδιαστική αλυσίδα-logistics).

6. Κατάρτιση Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου «Υποδομών και Δικτύων».

 7. Επικαιροποίηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό.

8. Επικαιροποίηση των Περιφερειακών Χωρικών Σχεδίων με την ενεργό συμμετοχή των επιχειρήσεων.

9. Ανάπτυξη ηλεκτρονικής εφαρμογής ψηφιοποίησης του χώρου (σύνδεση με κτηματολόγιο, δασικούς χάρτες, κ.λπ.) και αξιοποίηση Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών.

10.Άμεση ολοκλήρωση της επικαιροποίησης των χρήσεων γης με αντιστοίχισή τους με τις οικονομικές δραστηριότητες (ΣΤΑΚΟΔ). (* η διαβούλευση που βρίσκεται σε εξέλιξη αποτελεί βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση αλλά δεν εκπληρώνει το στόχο. Η εισαγωγή συγκεκριμένων αριθμητικών περιορισμών (δόμησης, κλινών) σε ένα κατάλογο χρήσεων γης, ο οποίος αποτελεί εργαλείο για τον μελετητή/πολεοδόμο, ουσιαστικά αντίκειται στο πνεύμα του νόμου γιατί αφαιρεί από τον πολεοδόμο τη δυνατότητα να πολεοδομεί ανάλογα με τα αποτελέσματα της εκάστοτε μελέτης και τις κατευθύνσεις του υπερκείμενου σχεδιασμού.)

 11.Εισαγωγή διαδικασίας για την ταχεία επίλυση των συγκρούσεων χρήσεων γης ανά επίπεδο σχεδιασμού.

12.Χρήση ενιαίας ορολογίας, συμβατής με αυτή που ήδη υπάρχει στην χωροταξική και πολεοδομική νομοθεσία και στην ορολογία του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης. 13.Σύσταση Κεντρικής υπηρεσίας παρακολούθησης & συντονισμού του χωροταξικού σχεδιασμού και κυρίως της υλοποίησης αυτού από κατώτερα επίπεδα ρυθμιστικού σχεδιασμού και εφαρμογής (π.χ. Περιφέρειες και Δήμους).

14.Ολοκλήρωση της Κτηματογράφησης με προτεραιότητα στις περιοχές υψηλής επενδυτικής ελκυστικότητας.

15.Επιτάχυνση των διαδικασιών κύρωσης δασικών χαρτών για το σύνολο της επικράτειας. 16.Κωδικοποίηση διατάξεων χωροταξίας και πολεοδομίας.

Β. Για το Θαλάσσιο Χωροταξικό σχεδιασμό και τα προβλήματα αιγιαλού και παραλίας

1. Αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου αιγιαλού και παραλίας (Ν. 2971/2001) σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία και τους φορείς της επιχειρηματικότητας. 

2. Επιτάχυνση της διαδικασίας αδειοδότησης των λιμένων βιομηχανικού χαρακτήρα (λιμενικές εγκαταστάσεις, σκάλες φόρτωσης υλικών, επιλιμένιες εγκαταστάσεις – μεμονωμένοι προβλήτες κ.ά.).

 3. Επιτάχυνση των χρόνων έγκρισης των Περιβαλλοντικών Μελετών και των γνωμοδοτήσεων που προαπαιτούνται για τη διαδικασία παραχώρησης της χρήσης αιγιαλού.

 4. Καλύτερος συντονισμός μεταξύ των συναρμόδιων Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομίας και Ανάπτυξης και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για θέματα αιγιαλού και παραλίας.

 5. Χωροθέτηση υφιστάμενων και νέων λιμενικών εγκαταστάσεων μέσα από την ενσωμάτωση στον περιφερειακό χωροταξικό σχεδιασμό.

 6. Απλούστευση διαδικασιών για έργα συντήρησης και επισκευής σε λιμάνια που οι φορείς εκμετάλλευσης είναι ΝΠΙΔ και έχουν άδειες χρήσης.

 7. Ορθοφωτογράφηση όλων των ακτών.

Γ. Για τη χωροθέτηση επιχειρηματικών πάρκων

 1. Ευθυγράμμιση συντελεστών αρτιότητας και δόμησης των ΓΠΣ με τις προβλέψεις της νομοθεσίας για τα επιχειρηματικά πάρκα.

2. Εναρμόνιση του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού με τις προβλέψεις της νομοθεσίας για τα Επιχειρηματικά Πάρκα ως προς το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο κάλυψης.

 Δ. Για την Αθήνα – Αττική

 1. Άρση της απαγόρευσης ίδρυσης και εγκατάστασης νέων δραστηριοτήτων μέσης όχλησης στην Αττική, εντός επιχειρηματικών πάρκων.

 2. Άμεση αναθεώρηση των ΓΠΣ των ΟΤΑ της Αττικής στο πλαίσιο των κατευθύνσεων του Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας 2021.

 3. Διεύρυνση του Συμβουλίου Μητροπολιτικού Σχεδιασμού που πρόσφατα συγκροτήθηκε, με εκπροσώπους της επιχειρηματικότητας.

 4. Θεσμοθέτηση Επιχειρηματικών Πάρκων Ειδικού Τύπου στους αναπτυξιακούς πόλους του αεροδρομίου, του Θριασίου και του Ελαιώνα.

5. Άμεση πολεοδομική οργάνωση των άτυπων συγκεντρώσεων στην Αττική (όπως η συγκέντρωση επιχειρήσεων logistics στον Ασπρόπυργο).