ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Αναδημοσίευση
από «ΝΟΜΟΣ+ΦΥΣΗ»
Ι. Εισαγωγικές παρατηρήσεις
Η
προστασία που επιφυλάσσει το Σύνταγμα στο περιβάλλον απασχολεί ολοένα
εντονότερα την επιστήμη. Αλλά και η επεξεργασία που έχει τύχει εκ μέρους των
δικαστηρίων -προπάντων βέβαια του Συμβουλίου της Επικρατείας- παρέχει
ενδιαφέροντα δείγματα γραφής και ανοίγει σε πολλές περιπτώσεις νέους δρόμους.
Υπό αυτά τα δεδομένα, δεν θα ήταν υπερβολή να γίνει λόγος -μετά τη συμπλήρωση
μάλιστα είκοσι περίπου ετών από την ισχύ του Συντάγματος του 1975- για την
«ενηλικίωση» της προστασίας του περιβάλλοντος.
Η
παραπάνω επισήμανση θα μπορούσε να εκληφθεί ως αφετηρία και πρόκληση για νέα
προσέγγιση μιας από τις ευτυχέστερες ασφαλώς στιγμές της «Ε΄ Αναθεωρητικής
Βουλής». Για το σκοπό αυτό επιβάλλεται πρωταρχικά η ανάδειξη της συναφούς
επιλογής με τη θεμελίωση του περιβαλλοντικού Συντάγματος. Η ενλόγω θεωρητική
κατασκευή, που είναι γνωστή και σε άλλες περιοχές, έρχεται να υπογραμμίσει
επαγωγικά το εύρος και τη δυναμική του με συστηματικές αναγωγές που διαχέονται
σε όλο το σώμα του Καταστατικού Χάρτη (ΙΙ). Κατ΄ αυτόν τον τρόπο προσδιορίζεται
ευχερέστερα το περιεχόμενο του περιβαλλοντικού Συντάγματος που καταλαμβάνει
όλες τις βασικές πτυχές του αλλά και τις επιμέρους μορφές τους (ΙΙΙ). Επίσης
φωτίζεται πληρέστερα η κανονιστική λειτουργία του, η οποία διακρίνεται αφενός
για το σύνθετο και πολυεπίπεδο χαρακτήρα της και αφετέρου για τη δυναμική της
(IΝ).
Το
σύντομο κείμενο που ακολουθεί φιλοδοξεί να εγκαινιάσει μια νέα σελίδα στην
επιστημονική συζήτηση για την προστασία του περιβάλλοντος, προσπαθώντας να
αξιοποιήσει δημιουργικά τους πλούσιους καρπούς που μας προσφέρει το Σύνταγμα
χωρίς να διολισθαίνει σε άκρατο περιβαλλοντικό συνταγματισμό. Η κρίση για την
επιτυχία του εγχειρήματος επαφίεται βέβαια στον αναγνώστη.
ΙΙ. Η θεμελίωσή του