Διαδικασίες διαβούλευσης και συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών

 

Αναδημοσίευση από: ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΝΙΚΟΣ ΠΟΥΛΑΝΤΖΑΣ Bee Green

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, Απρίλιος 2021, σ.41 επ.

 

Η ανοιχτή διαβούλευση, η διαδικασία κατάθεσης και αντιπαραβολής απόψεων συμβάλλει στην ανάπτυξη της διαφάνειας, συνεισφέροντας σε έναν ουσιαστικό συμμετοχικό σχεδιασμό πολιτικών. Η πλουραλιστική έκφραση και η δυναμική μεταξύ των διαφόρων ομάδων συμφερόντων και του κράτους, ενώ οφείλουν να αποτελούν βάση στο σύγχρονο πλαίσιο διοίκησης και συντονισμού, αποτελούν ταυτόχρονα στοιχείο αναβάθμισης της σχέσης μεταξύ κράτους και πολίτη συναρτημένο με την εμβάθυνση της δημοκρατίας. 

Ωστόσο, από τη διαδικασία σύνταξης των χωροταξικών πλαισίων και αδειοδότησης των έργων ΑΠΕ, διαπιστώνεται έλλειμμα διαβούλευσης και συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών. Στο επίπεδο του χωροταξικού σχεδιασμού με τον ν. 2742/1999 θεσμοθετείται το Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (άρθρο 4, ν. 2742/1999, Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας ν.4447/2016 και ν.4759/2020) το οποίο αποτελείται από εκπροσώπους παραγωγικών φορέων,  αυτοδιοίκησης, επιστημονικών φορέων και της κοινωνίας των πολιτών. Όμως ο ρόλος του οργάνου αυτού, σχετίζεται με την συμβολή στο σχεδιασμό σε στρατηγικό επίπεδο και στη διαμόρφωση της γενικής πολιτικής για τη χωροταξία και την προστασία του περιβάλλοντος. Επιπλέον, τα Ειδικά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού σε αντίθεση με τα Περιφερειακά, λαμβάνουν γνωμοδότηση από το Εθνικό Συμβούλιο πριν την έγκρισή τους. Για τα Περιφερειακά πλαίσια η διαβούλευση εξαντλείται σε περιφερειακό επίπεδο υπό το Περιφερειακό Συμβούλιο ενώ η διαδικασία αυτή δεν περιλαμβάνει ευρεία εκπροσώπηση από τοπικούς φορείς.   Έως σήμερα δεν έχει διαμορφωθεί ένας ικανός μηχανισμός ενεργοποίησης και συμμετοχής φορέων και εκπροσώπων των τοπικών κοινωνιών. Η διαμόρφωση του χωρικού σχεδιασμού για τις ΑΠΕ με πρωταρχικό κριτήριο την αξιοποίηση του αιολικού ή ηλιακού δυναμικού δίχως να συνυπολογίζονται οι σωρευτικές επιπτώσεις σε έναν τόπο και δίχως τοπική συναίνεση, άμεσα ή έμμεσα συσχετίζεται με τις έντονες αντιδράσεις που όλο και πιο συχνά παρατηρούνται. Στην κατεύθυνση αυτή δεν μπορεί να παραγνωρίζεται ότι οι τοπικές κοινωνίες έχουν στις περισσότερες περιπτώσεις το ρόλο «απλού θεατή», όταν  έρχονται αντιμέτωπες με την εξέλιξη μεγάλων έργων ΑΠΕ, που διεκδικούν τον ίδιο χώρο με τοπικές δραστηριότητες δραστηριότητες του πρωτογενούς τομέα (γη υψηλής παραγωγικότητας, βοσκότοποι, δασικές εκτάσεις κ.ά.), του τουρισμού κ.α.- και που δυνητικά αλλοιώνουν τα χαρακτηριστικά μιας περιοχής, του τοπίου και της βιοποικιλότητάς της.  

Πόσο πράσινο είναι το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας;

Αναδημοσίευση από: https://anemosananeosis.gr

 

 της Μαργαρίτας Καραβασίλη

Αρχιτέκτων d.p.l.g. Πολεοδόμος – Χωροτάκτης Msc

τ. Ειδική Γραμματέας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας στο ΥΠΕΚΑ

 

Στον πυρήνα μιας πρωτοφανούς προσπάθειας ανάκαμψης της ΕΕ βρίσκεται ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ένας Μηχανισμός των 672,5 δισ. € στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης της ΕΕ από τον COVID-19, (Σχέδιο «Next Generation EU»), των 750 δισ. € συνολικά, αποτελεί ιστορικό βήμα προόδου για την Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς δίνει συνέχεια και προοπτική στους φιλόδοξους στόχους της «Πράσινης Συμφωνίας» επιχειρώντας να πυροδοτήσει μια εκ βάθρων πράσινη, υγιή και δίκαιη ανάκαμψη για την Ευρώπη.

Χάρη στον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, τα κράτη μέλη θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19, ενώ παράλληλα οι οικονομίες τους θα μπορέσουν να προχωρήσουν στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και να γίνουν πιο βιώσιμες και ανθεκτικές.

Στο πλαίσιο αυτό ζητήθηκε από όλες τις χώρες της ΕΕ να καταρτίσουν την δική τους Εθνική δέσμη προγραμμάτων, μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, προκειμένου να λάβουν στήριξη και χρηματοδότηση από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό, με εστίαση σε έξι βασικούς τομείς πολιτικής:

(α) πράσινη μετάβαση,

(β) ψηφιακό μετασχηματισμό,

(γ) έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και απασχόληση,

(δ) κοινωνική και εδαφική συνοχή,

(ε) υγεία και ανθεκτικότητα και

(στ) πολιτικές για την επόμενη γενιά, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης και των δεξιοτήτων

Τελικά τι σχέδιο έχουμε για την Ανάκαμψη

Δρ. Χάρης ΔούκαςΑν. καθηγητής ΕΜΠ

 Η στρατηγική κατεύθυνση του σχεδίου δεν είναι καθαρή. Παρατηρήσεις και προτάσεις.

Παρουσιάστηκε λοιπόν το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με τίτλο «Ελλάδα 2.0». Ένα σχέδιο που φιλοδοξεί να οδηγήσει τη χώρα στη νέα εποχή, συμβάλλοντας στην αλλαγή παραδείγματος, μέσα από τους απαραίτητους οικονομικούς και κοινωνικούς μετασχηματισμούς.

Αλλά σε ποιο βαθμό επιτυγχάνει το στόχο του;

Είναι σημαντικό πως το Σχέδιο βασίζεται στην ευρωπαϊκή μεθοδολογία με τους τέσσερις βασικούς πυλώνες (Πράσινος, Ψηφιακός, Ανθεκτικός και Δυναμικός μετασχηματισμός του μοντέλου ανάπτυξης) και την έμφαση στην πράσινη και στην ψηφιακή μετάβαση. 

Όμως η στρατηγική κατεύθυνση του σχεδίου δεν είναι καθαρή. 

Και εδώ βρίσκεται η πρώτη βασική παρατήρηση.

Το Σχέδιο δεν έχει οραματικό ορίζοντα.

Κλιματική Κρίση: Τί κρατά ξάγρυπνους τους επιστήμονες;

 

Χάρης  Δούκας

 (αναδημοσίευση από ΒΗΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, 4/4/21)

Η κατάσταση της πανδημίας φέρνει στην επιφάνεια όψεις διακινδύνευσης που θα έχει η κλιματική αλλαγή στην ανθρώπινη ζωή. Για αυτό και η δέσμευση στη δράση για το κλίμα πρέπει να γίνει συγχρόνως με την προσπάθεια ανάκαμψης από τον κορωνοϊό. Όμως, οι κλιματικές πολιτικές μέχρι σήμερα αδυνατούν να φέρουν απτά αποτελέσματα, θυμίζοντας περισσότερο μια «Σισύφεια» περιπέτεια.

Ειδικότερα, στο τέλος του 2020, οι παγκόσμιες εκπομπές ήταν αυξημένες κατά 60%, σε σχέση με την έναρξη των διαπραγματεύσεων για την κλιματική αλλαγή το 1990. Μάλιστα, πέρυσι, ακόμα και με τα ακραία μέτρα εγκλεισμού και παύσης των βασικών τομέων της παγκόσμιας οικονομίας για μήνες, συνεχίστηκε η παραγωγή περισσότερων εκπομπών από όσες αντέχει ο πλανήτης. Και αυτό γιατί η συνολική πτώση το 2020 προσέγγισε το 6% σε σχέση με το 2019, που ήταν χρονιά – ρεκόρ εκπομπών από καταβολής μετρήσεων. Ενώ, για να τηρηθεί η συμφωνία του Παρισιού πρέπει να επιτυγχάνεται ετήσια μείωση της τάξης του 7.5%.