Φίλιππος Κυρκίτσος Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης
Νίκος Χαραλαμπίδης Greenpeace
Βαγγέλης Κουκιάσας Δίκτυο Μεσόγειος SOS
Αθήνα, 11 Ιουνίου 2015
Οι παρακάτω θέσεις και απόψεις κατατίθενται στα
πλαίσια του υπό διαβούλευση Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) με την
πρόθεση να συμβάλλουν στην τελική κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου, καινοτόμου και
κυρίως αποτελεσματικού ΕΣΔΑ. Η Ελλάδα μέχρι σήμερα έχει ταλαιπωρηθεί πάρα πολύ
από «κακούς», «μέτριους» ή «καλούς» ΕΣΔΑ, που δυστυχώς ΟΛΟΙ τους δεν κατάφεραν
το αυτονόητο, ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΘΟΥΝ. Άρα, θα πρέπει να αξιοποιήσουμε την μέχρι σήμερα
αρνητική εμπειρία και να δώσουμε στο νέο ΕΣΔΑ μεγάλη έμφαση στην ρεαλιστικότητα
και αποτελεσματικότητα των στόχων και των μέτρων που θέτει, ώστε να ανατραπούν
γρήγορα τα μέχρι σήμερα πολλά αρνητικά δεδομένα στην Διαχείριση Στερεών
Αποβλήτων (ΔΣΑ).Το γεγονός ότι υστερούμε της συντριπτικής πλειοψηφίας των
υπόλοιπων χωρών μελών της ΕΕ μπορεί να αξιοποιηθεί ως ευκαιρία. Εάν αποφύγουμε
τα λάθη των πιο προχωρημένων χωρών και εάν υιοθετήσουμε και προσαρμόσουμε στα
Ελληνικά δεδομένα ότι πετυχημένο γίνεται διεθνώς, μπορούμε να φθάσουμε πολύ
σύντομα τους μέσους όρους της Ευρώπης στη ΔΣΑ και εν συνεχεία να πάμε ακόμη
καλύτερα. Η ανακύκλωση – κομποστοποίηση και η εναλλακτική διαχείριση είναι σε
κρίσιμο σημείο και μπορούν να «απογειωθούν» τα επόμενα χρόνια, αρκεί να μην
επαναλάβουμε λάθη του παρελθόντος και κυρίως να μην κάνουμε καινούργια λάθη.
Τέλος, δρομολογώντας ολοκληρωμένα τις επίσημες σύγχρονες πολιτικές στη ΔΣΑ,
δημιουργούμε παράλληλα καλύτερες προϋποθέσεις για ανάπτυξη της οικονομίας, για
δημιουργία υγιούς κοινωνικής επιχειρηματικότητας με ταυτόχρονη συμβολή στη
μείωση της τεράστιας ανεργίας στη χώρα.
1.
ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΣΔΑ
Είναι
πολύ θετικό, και καθόλου αυτονόητο για την Ελλάδα, το γεγονός ότι το ΕΣΔΑ
υιοθετεί με κατηγορηματικό τρόπο τη βασική ιεραρχία διαχείρισης των αποβλήτων
(Πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση-κομποστοποίηση, επεξεργασία, τελική
διάθεση) και αυτό το αποδεικνύει έμπρακτα με συγκεκριμένες θετικές και
καλοδεχούμενες προτάσεις και μέτρα. Μπαίνουν λοιπόν επιτέλους στην επίσημη
πολιτική διαχείρισης πάγια αιτήματα και συγκεκριμένες διαχρονικές προτάσεις των
οικολογικών οργανώσεων και άλλων φορέων και αυτό το θεωρούμε πολύ θετικό.
Τέτοιες θετικές προτάσεις και μέτρα είναι π.χ. η πραγματική διάθεση για
μεγιστοποίηση της Διαλογής στην Πηγή (ΔσΠ) των ανακυκλώσιμων υλικών, η έμφαση
στη χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων, η δημιουργία Πράσινων Σημείων, η βασική
επιλογή της κομποστοποίησης για την διαχείριση των οργανικών υλικών, η ενίσχυση
του ρόλου των δήμων, το άνοιγμα στην κοινωνική οικονομία κ.α. Σε κάθε
περίπτωση, η επιτυχία ενός ΕΣΔΑ δεν κρίνεται από τη διακηρυγμένη και φιλόδοξη
στρατηγική του, αλλά: α) από τα συγκεκριμένα και ρεαλιστικά μέτρα που υλοποιούν
αυτήν την στρατηγική, β) από το επίπεδο και την θέληση αυτών, που καλούνται να
εφαρμόσουν τα όποια μέτρα και γ) από τους οικονομικούς πόρους που θα διατεθούν
για την υλοποίησή τους. Και για τις τρεις αυτές προϋποθέσεις της επιτυχίας του
ΕΣΔΑ έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας.Τέλος, στο προτεινόμενο ΕΣΔΑ υπάρχουν
προτάσεις και προσεγγίσεις που θα πρέπει οπωσδήποτε να συζητηθούν σε βάθος με
όλους τους εμπλεκόμενους και ενδιαφερόμενους φορείς, δεδομένης της πιθανότητας
να επιφέρουν αρνητικές επιπτώσεις. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι απαραίτητες
ορισμένες διευκρινίσεις ώστε να αποφύγουμε παλινωδίες ανάμεσα σε διαφορετικές
ερμηνείες, κάποιες από τις οποίες ενδεχομένως θα μας πάνε πολλά χρόνια πίσω.
Επίσης, στο προτεινόμενο ΕΣΔΑ παρατηρείται υστέρηση και ελλείψεις σε θέματα,
που πλέον είναι πολύ ώριμα να τεθούν στην Ελληνική κοινωνία. Παρακάτω,
παρουσιάζουμε αυτά τα θέματα καταθέτουμε κάποιες πρώτες απόψεις και προβληματισμούς
ενώ θεωρούμε ότι θα πρέπει να γίνει ένας σύντομος αλλά ουσιαστικός διάλογος, σε
μεγαλύτερο βάθος με όλους τους ενδιαφερόμενους και τους αρμόδιους, που
εισηγήθηκαν το προς διαβούλευση ΕΣΔΑ.
.png)
