Τα δικαιώματα των καταναλωτών στις Υπηρεσίες Ύδρευσης & Αποχέτευσης

Η Έκθεση του Συνήγορου του Πολίτη (2014) «Θέµατα ∆ηµοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης & Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α) και Υπηρεσιών Ύδρευσης & Αποχέτευσης δήµων»

Ο Συνήγορος του Πολίτη στην παρούσα ειδική έκθεση αποτυπώνει τα προβλήµατα που αναφύονται κατά τη συναλλαγή των πολιτών-καταναλωτών µε τις ∆ηµοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης Αποχέτευσης (∆.Ε.Υ.Α.) και τις Υπηρεσίες Ύδρευσης των δήµων. Επίσης διατυπώνει προτάσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση του οικείου κανονιστικού πλαισίου, καθώς και την τυποποίηση και απλούστευση των διαδικασιών και πρακτικών που ακολουθούνται, µε απώτερο στόχο την περαιτέρω βελτίωση υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης που παρέχονται στους καταναλωτές.

Από την καταγραφή των προβληµάτων που διαπιστώθηκαν στις παρεχόµενες υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης των δήµων και των ∆.Ε.Υ.Α., καταδεικνύεται η πολυµορφία των κανόνων που εφαρµόζονται και βάσει των οποίων παρέχονται οι υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης σε διάφορες περιοχές της χώρας. Στην έκθεση επίσης καταγράφονται οι διαφοροποιήσεις στον τρόπο αντιµετώπισης όµοιων ζητηµάτων, οι οποίες δεν οφείλονται µόνο στις ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν στις περιοχές που λειτουργούν οι ∆.Ε.Υ.Α., αλλά και στην πληµµελή εποπτεία και συντονισµό της δράσης τους από το Υπουργείο Εσωτερικών.

Κοινή συνισταµένη των προβληµάτων που εντοπίστηκαν, είναι η απουσία ενός πλαισίου το οποίο να οριοθετεί τους κανόνες ύδρευσης, επιτρέποντας παράλληλα ένα βαθµό ευελιξίας στις ∆.Ε.Υ.Α. και στις Υπηρεσίες Ύδρευσης των δήµων, ώστε να λαµβάνονται υπόψη ενδεχόµενες τοπικές ή άλλες ιδιαιτερότητες.

Ο Συνήγορος του Πολίτη θεωρεί ότι οι δυσλειτουργίες που διαπιστώθηκαν χρήζουν άµεσης επίλυσης. Η παρέµβαση στις αδυναµίες του οικείου κανονιστικού πλαισίου και στις διοικητικές διαδικασίες και πρακτικές που ακολουθούνται είναι απαραίτητη προκειµένου να βελτιωθεί η λειτουργία των φορέων ύδρευσης και των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης που παρέχονται στους πολίτες.

Για την αντιµετώπιση των προβληµάτων που διαπιστώθηκαν, ο Συνήγορος του Πολίτη προτείνει:

• Τη θέσπιση Πρότυπου Κανονισµού Ύδρευσης, µέσω του οποίου θα επιτευχθεί ο εξορθολογισµός και η τυποποίηση των διαδικασιών που αφορούν την ύδρευση, ώστε να αποφευχθούν ακραίες διαφοροποιήσεις ως προς τον τρόπο αντιµετώπισης οµοειδών ζητηµάτων. Το πλαίσιο αυτό, µε τη µορφή ενός Πρότυπου Κανονισµού, προτείνεται να εκπονηθεί από το Υπουργείο Εσωτερικών σε συνεργασία µε τους εµπλεκόµενους θεσµικούς εταίρους.

• Την προσθήκη ρητής διάταξης στο ν. 3852/2010 («Πρόγραµµα Καλλικράτης»), η οποία θα υποχρεώνει τα νοµικά πρόσωπα των Οργανισµών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) να απαντούν στα αιτήµατα των πολιτών και να χορηγούν αιτούµενα έγγραφα µέσα σε συγκεκριµένη προθεσµία.

• Την καθιέρωση της κατάρτισης από τις ∆.Ε.Υ.Α. πίνακα αιτήσεων-ενστάσεων προς εξέταση από την Επιτροπή Επίλυσης Φορολογικών ∆ιαφορών και Αµφισβητήσεων, µε τρόπο ώστε να διατηρείται η ανωνυµία των ενιστάµενων.

• Την κατάργηση της υποχρεωτικής ή ελάχιστης κατανάλωσης η οποία επιβάλλεται στους λογαριασµούς ύδρευσης, µε στόχο τη συνετή χρήση του νερού.

• Την άµεση κατάργηση της επιβολής του τέλους 80% στους έναντι λογαριασµούς ή στην περίπτωση υποχρεωτικής - ελάχιστης κατανάλωσης, και επιβολή του συγκεκριµένου τέλους, µόνο στους εκκαθαριστικούς λογαριασµούς και εφόσον υφίσταται πραγµατική κατανάλωση νερού.

• Την επανεξέταση του κριτηρίου διαφοροποίησης της τιµολογιακής πολιτικής, σε βάρος των µη µόνιµων κατοίκων.

• Την έγγραφη ενηµέρωση των καταναλωτών στην περίπτωση καθυστέρησης έκδοσης των λογαριασµών ύδρευσης.

• Τον τακτικό έλεγχο και επιβεβαίωση των στοιχείων των καταναλωτών, ώστε να αποφεύγονται λανθασµένες εγγραφές σε βεβαιωτικούς καταλόγους και η επακόλουθη επιβολή προσαυξήσεων.

• Την άµεση ενηµέρωση του καταναλωτή, στην περίπτωση κατά την οποία ο φορέας ύδρευσης αντιληφθεί αναιτιολόγητη αύξηση στην κατανάλωση ύδατος, µε αξιοποίηση των εφαρµογών των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών.

• Τη θέσπιση της δυνατότητας για διαγραφή της οφειλής, όταν αποδεδειγµένα οι φορείς ύδρευσης παραλείπουν να λαµβάνουν αποτελεσµατικά µέτρα, προς αποφυγή διόγκωσης της οφειλής, όταν διαπιστώνουν µη εξόφληση των λογαριασµών.

• Την έγκαιρη έγγραφη ενηµέρωση των καταναλωτών στις περιπτώσεις αναπροσαρµογής της ισχύουσας τιµολογιακής πολιτικής.

• Την τιµολόγηση σε συνάρτηση µε την ποιότητα του παρεχοµένου ύδατος.

• Την τροποποίηση του τρόπου υπολογισµού των τελών αποχέτευσης, ώστε να

λαµβάνονται υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε περίπτωσης.

• Τον εξορθολογισµό των κλιµάκων κατανάλωσης ύδατος, βάσει των οποίων  πραγµατοποιούνται οι χρεώσεις, προς αποφυγή ακραίων διαφοροποιήσεων στις τιµολογιακές πολιτικές που εφαρµόζονται.

• Τον εξορθολογισµό της περιοδικότητας µέτρησης της κατανάλωσης ύδρευσης, καθώς και την τυποποίηση της σχετικής ορολογίας των εντύπων.

• Την καθιέρωση αναγραφής της πιθανολογούµενης ηµεροµηνίας της προσεχούς καταµέτρησης στο έντυπο του λογαριασµού ύδρευσης.

• Την κατάργηση όσων χρεώσεων δεν αντιστοιχούν σε δαπάνες που πραγµατοποιήθηκαν από τους φορείς ύδρευσης.

Ο Συνήγορος του Πολίτη αναγνωρίζει την ύπαρξη ιδιαιτεροτήτων ως προς το υδατικό δυναµικό και τις επιµέρους συνθήκες παροχής ύδρευσης, στις διάφορες περιοχές της χώρας. Ωστόσο, θεωρεί ότι τα χαρακτηριστικά του νερού, ως κρίσιµου δηµοσίου αγαθού, επιβάλλουν τον εξορθολογισµό και την τυποποίηση των όρων και των συνθηκών ύδρευσης, προς όφελος των καταναλωτών και των τοπικών κοινωνιών.

ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΕΚΘΕΣΗ  ΕΔΩ